پديد آورندگان :
كياني، جمال دانشگاه شهركرد - دانشكده كشاورزي , عباسي سوركي، علي دانشگاه شهركرد - دانشكده كشاورزي - گروه زراعت , دانش شهركي، عبدالرزاق دانشگاه شهركرد - دانشكده كشاورزي - گروه زراعت
كليدواژه :
اسيد كلريدريك , چغندرقند , درصد جوانه زني , سرماي مرطوب
چكيده فارسي :
چكيده مبسوط
مقدمه
خشكي از مشكلات عمده توليد چغندرقند در ايران بوده و كمبود آب در اوايل رشد مهم ترين عامل محدود كننده جوانه زني و استقرار چغندرقند محسوب مي شود. آماده سازي بذر با مواد شيميايي، عناصر غذايي يا پيش سرمادهي از روش هاي مهم كمك به جوانه زني و سبز شدن سريع و يكنواخت و افزايش تحمل بذر به شرايط نامطلوب محيطي است.
مواد و روش ها
به منظور بررسي اثر سرمادهي مرطوب و تيمار اسيد كلريدريك بر بهبود جوانه زني بذر چغندرقند رقم اكباتان تحت شرايط تنش رطوبتي، آزمايشي به صورت فاكتوريل در قالب طرح كاملا تصادفي با 3 تكرار در آزمايشگاه علوم و تكنولوژي بذر دانشگاه شهركرد اجرا گرديد. فاكتور اول دو سطح بدون سرمادهي و با سرمادهي مرطوب در دماي 4 درجه سانتي گراد به مدت يك هفته و فاكتور دوم پيش تيمار اسيدكلريدريك 0/03 نرمال و آب مقطر در هفت سطح شامل شاهد، 2 ، 4 و 6 ساعت آب، 2 ، 4 و 6 ساعت اسيد بودند. چهار سطح تنش خشكي (پتانسيل صفر، 2-، 4- و 6- بار) هم به عنوان فاكتور سوم در نظر گرفته شد.
يافته ها
درصد و سرعت جوانه زني (حداقل 5 برابر) ، جوانه زني نسبي (50%) ، طول ساقه چه و ريشه چه (10%) تحت تاثير سرما و مدت زمان قرار گرفتن در اسيد كلريدريك 0/03 نرمال نسبت به شاهد افزايش يافت. در شرايط بدون سرما با افزايش زمان قرارگيري در اسيد، صفات جوانه زني افزايش يافت و بالاترين مقادير مربوط به بذر در اسيدكلريدريك 0/03 نرمال به مدت 6 ساعت بود. اگرچه در شرايط مطلوب، سرمادهي اثر اسيدكلريدريك را جبران نمود اما در تنش خشكي بالاترين مقادير صفات جوانه زني در تيمارهاي سرمادهي و اسيد ديده شد.
نتيجه گيري
از آنجا كه استقرار موفق بذر چغندرقند در شرايط تنش خشكي براي دستيابي به تراكم و عملكرد مطلوب كليدي است، لذا استفاده از تيمار سرماي مرطوب به مدت يك هفته و قرار دادن بذرها در معرض اسيدكلريدريك توانست كارايي بذرها را در شرايط تنش افزايش دهد. اين روند تحت تاثير شدت خشكي بازهم افزايش يافت و قرار دادن بذرها در اسيد توانست افزايش دو برابري جوانه زني در تيمار خشكي 2- بار را به 4 برابر در سطح 6- بار نسبت به شاهد سرما ديده برساند. در مقايسه با كاربرد جداگانه، استفاده از سرماي مرطوب و اسيدكلريدريك بر كارايي بذر چغندرقند اثر هم افزايي داشت و به ويژه در شرايط تنش خشكي مشهود بود. جنبه هاي نوآوري: تيمار سرماي مرطوب و اسيدكلريدريك كارايي بذرهاي چغندرقند را در شرايط تنش خشكي افزايش مي دهد.
تيمار سرماي مرطوب و اسيدكلريدريك بر كارايي بذر چغندرقند اثر هم افزايي دارد.
چكيده لاتين :
Abstract:
Introduction
Drought stress is one of the major problems in sugar beet production in Iran, and is the most important limiting factor for germination and establishment of sugar beet in the early stages of growth. Seed priming with chemical, nutrient elements or pre-chilling techniques are the most effective methods to improve germination percentage and speed, leading to uniform and tolerant seedlings in adverse environmental conditions.
Material and
Methods
In order to assess the effect of cold stratification and HCl treatments on the germination of sugar beet seed, cv. Ekbatan, under drought stress conditions, a RCBD factorial experiment with three replications was conducted in Seed Science and Technology Lab of Shahrekord University. The first factor was stratification in two levels; the second factor was seven levels of pretreatments including 2, 4 and 6 hours’ soaking in water and 0.03 HCL accompanied with control, and the third factor was four drought levels (control, -2, -4, -6 bar).
Result
Compared with the control, seed germination percentage and germination rate increased by at least 5-fold, relative germination by 50% and root and shoot length by 10%, due to stratification and duration of exposure to HCl treatments. With no stratification, germination traits increased with increases in exposure time in acid, and the highest values were obtained for the seeds exposed to HCl 0.03 normal for 6 hours. Although under optimal conditions, the effect of HCl was compensated for by stratification, in drought conditions, the highest values were observed in stratified seeds and those placed in acid.
Conclusions
Since successful establishment of sugar beet seedlings at drought stress conditions is critical to achieving optimum density and yield, application of stratification treatments for one week and seed exposure to HCl increased the seed performance under stress conditions. This trend continued to increase with drought stress intensity, and placement of seeds in acid doubled seed germination in -2 bar drought conditions, which continued by 4 times in -6 bar, compared with stratified control seeds. Compared to separate application of the treatments, application of stratification and HCl treatments had synergistic effects on sugar beet seed performance, especially under drought stress conditions.
Highlights: Cold stratification and hydrochloric acid treatments increase the efficiency of sugar beet seeds under drought stress conditions.
Cold stratification and Hydrochloric acid treatment have a synergistic effect on sugar beet seeds
