ارزيابي ميزان تحقق‌پذيري اهداف شهرهاي جديد در ايران (مطالعه موردي: شهر جديد صدرا)

Evaluating the degree of goals achievement of New Towns in Iran (A case study of Sadra New Town)

شهرهاي جديد پس از جنگ جهاني دوّم الگويي براي كمك به حل مشكلات اجتماعي، اقتصادي و محيطي شهرهاي بزرگ بودند. اين الگو، توزيع جمعيت و اشتغال را در كل فضاي سرزميني ارائه داد؛ بدين ترتيب ايده شهر جديد با ابزار توسعه ناحيه­ اي بسرعت در سراسر جهان گسترش يافت. در ايران، انديشه ايجاد شهرهاي جديد، به معناي امروزي آن، عمدتاً از سال 1340 به بعد بدليل تحولات اقتصادي و اجتماعي كه در كشور بوجود آمد، نضج گرفت. با توجه به گذشت دو دهه از احداث شهرهاي جديد در ايران و هزينه­ هاي گزافي كه در اين راه صرف شده است، بررسي ميزان دسترسي به اهداف احداث اين­گونه شهرها ضروري مي­ باشد. در اين پژوهش هدف ارزيابي ميزان تحقق­ پذيري اهداف شهرهاي جديد در ايران بوده، كه بدين منظور به ارزيابي ميزان تحقق ­پذيري اهداف شهر جديد صدرا با در نظر گرفتن دو مؤلفه مهم حس مكان و دسترسي به خدمات­ پرداخته ­ايم. روش تحقيق توصيفي- تحليلي و پيمايشي است. براي تعيين حجم نمونه از جدول مورگان استفاده نموده ­ايم. جامعه آماري شامل شهروندان شهر جديد صدرا و جامعه نمونه شامل 400 نفر از ساكنين اين شهر جديد مي­ باشد. بدين منظور تعداد 400 پرسشنامه در اين شهر تكميل و جمع ­آوري گرديد. بعد از وارد كردن پرسش نامه­ ها در محيط نرم­ افزار SPSS براي آزمون فرضيه‌هاي تحقيق علاوه بر استفاده از آمار توصيفي، از آزمون­ T تك نمونه ­اي(One-sample T test ) براي مقايسه ميانگين ­ها، استفاده شده است. نتايج تحقيق نشان داد كه: شهر جديد صدرا در ايجاد حس­مكان در بين شهروندان و ارائه خدمات و امكانات شهري به ساكنين موفق نبوده است.

After World War II, New towns were a model for getting rid of the economic, social, and environmental problems of big cities. This model distributed the population and employment opportunities in all spatial environments and, hence, the idea of establishing new towns for regional development has boosted in many parts of the world. The idea of ​​building new towns in Iran was first came into being as the result of economic and social development in 1961. In 1989, ​​building of new towns was approved by the parliament. Now, after two decades of building new towns in Iran, and spending a lot of money in this regard, studies are needed to be conducted in order to evaluate to what extent the objectives of building new towns have been materialized. Therefore aim of this study is to evaluate the extent that the goals of new towns have been materialized. In so doing, the rate of actualization of the goals of building Sadra new town was investigated considering two criteria: sense of place, and accessibility and service. The methodology of the research is based on descriptive –analytical approaches. The number of samples assigned using Morgan Table. The statistical population was people living in Sadra new town among them 400 individuals were selected as the statistical sample. Questionnaires were distributed to all participations and after collecting the data, SPSS was used to examine the hypotheses of this study applying descriptive statistics, and one sample T test for comparing means. The results indicated that: 1) Sadra new town was not successful in providing sense of place. 2) Sadra new town was not successful in providing suitable services and facilities for residents