پديد آورندگان :
شفيعي ثابت، ناصر دانشگاه شهيد بهشتي - گروه جغرافيا، تهران، ايران , حسيني حاصل،صديقه دانشگاه شهيد بهشتي- تهران , رهبري، رهبري دانشگاه شهيد بهشتي - گروه جغرافيا، تهران، ايران
كليدواژه :
مديريت روستايي , توانمندسازي , ذينفعان محلي , استان سمنان
چكيده فارسي :
اين مقاله به بررسي جايگاه مديريت روستايي، چالشها و فرصت هاي توانمندسازي ذينفعان محلي و تأثير آن بر تحولات كالبدي سكونتگاه‌هاي روستايي استان سمنان پرداخته است. در اين راستا، با اين كه «توانمندسازي مولد» ذينفعان محلي تضمين كننده پايداري ابعاد توسعه و تحول كالبدي است ليكن رويكرد مديريت «بالا به پايين» و «حكومت محور»، موجب «توانمندسازي نام ولد» ذينفعان محلي در منطقه مورد مطالعه شده و نتوانسته است آن‌ها را به مثابه يكي از عناصر قدرت در حوزه مداخله مديريت روستايي درآورد. براي تبيين دقيق موضوع، مقاله حاضر با استفاده از روش توصيفي- تحليلي، ارتباط بين شاخصهاي روش و احساس توانمندسازي ذينفعان محلي و شاخصهاي تحول كالبدي سكونتگاه‌هاي روستايي را در قالب 21 شاخص، سنجيده است. يافتههاي حاصل از آزمونهاي آماري كندال‌تااوبي و رگرسيون، نامناسب بودن جايگاه شاخصهاي توانمندسازي ذينفعان محلي در فرايند مديريت روستايي را آشكار ساخت. به سخنديگر، عملياتي كردن روش توانمندسازي ذينفعان محلي به‌صورت «قدرتبر» و سلطه آميز نتوانسته است احساس معنا‌دار بودن، شايستگي، خودباوري، اعتماد، قدرت و توانمندي را در بين ذينفعان محلي ايجاد نمايد. به اينترتيب در فرايند مديريت روستايي، گيرندگان و بروزدهندگان «توانمندسازي نام ولد» هنوز به شكل فزايندهاي غلبه دارند، به گونه اي كه باعث نارسايي در فرايند تحولات كالبدي سكونتگاه‌هاي روستايي استان سمنان در ابعاد مسكن، خدمات زيربنايي، بهداشت محيط، وضعيت مالي، شبكه معابر، روابط اجتماعي و كاربري اراضي شده است. بنابراين نياز است رويكرد حاكم بر فرايند مديريت روستايي تغيير يابد و يا اصلاح شود. در اين ارتباط، انتخاب سياست‌هاي اجتماعي و اقتصادي مناسب دولت و به كارگيري روشهاي مناسب توانمندسازي مولد ذينفعان محلي در فرايند مديريت روستايي، مورد تأكيد مي‌باشد. رويكردي كه در آن نگاه قبلي با اصالت متخصص از «بالا به پايين»، جايگزين ابتكارات محلي از« پايين به بالا» شود و مديريت روستايي اجتماع محور از طريق روشهاي توانمندسازي مولد ذينفعان محلي، فرصت مناسبي براي تحولات مثبت كالبدي سكونتگاه‌هاي روستايي، فراهم سازد.
چكيده لاتين :
Following the occurrence of environmental challenges, socio - economic and especially physical inequalities in most countries are affected by the dominance of policy and approach of development management from top to bottom, the ground for paying attention and change the approach to development from the bottom to top, in order to balance the physical - spatial organization of rural settlements was provided. In this theory, by paying attention to local communities through their empowerment, power and stability of all stakeholders involved in the management process, especially local communities are recognized. However, what can be seen in the spatial management system in rural areas of developing countries is the empowerment of the local community. Thus, it has led to impaired and balanced development in rural settlements. Therefore, this study attempts to analyze the effects of local stakeholders ' empowerment on the physical changes of rural settlements in Semnan province.
In modern theories of rural management, managerial thought is based on the mechanisms of empowerment of local stakeholders,the field of intervention ,creation of the capability and power penetration framework of members along with local communities in the process of rural management. However, in the current rural management systems, the empowerment of local communities and their role in the process of rural management is weak. With the introduction of a communicative and interactive approach in rural management process through facilitating methods, empowerment has been proposed, which emphasizes on rural participation and self - reliance. On this basis, the degree of desirability of rural management is closely related to the dominant approach on how to perform the action. The more the participation of the main actors in the process of rural management, the more effective decisions will be in rural development and this depends on the approach adopted in the method and stages of management.
