تأثير آموزش اصول ارگونوميكي بر وضعيت‌هاي كاري دانشجويان دندانپزشكي

Effects of Teaching Ergonomic Principles on Working Status in Dental Students

زمينه: حرفه دندانپزشكي يكي از مشاغل پرخطر جهت بروز مشكلات اسكلتي عضلاني مي‌باشد، كه آموزش در اين زمينه در چارچوب علم ارگونومي مي‌تواند در پيشگيري از اين مشكلات مؤثر باشد. لذا اين مطالعه با هدف بررسي تأثير آموزش ارگونومي در وضعيت كاري دانشجويان دندانپزشكي انجام گرفت. مواد و روش‌ها: اين مطالعه نيمه مداخله‌اي بر روي 57 نفر از دانشجويان كلينيك دانشكده دندانپزشكي بوشهر در سال 1396 انجام گرفت. وضعيت‌هاي كاري دانشجويان با مشاهده مستقيم توسط دو نفر از مجريان طرح و با استفاده از از روش ارزيابي سريع بدن (REBA) Rapid Entire Body Assessment قبل و بعد از يك دوره آموزش يك روزه در زمينه "آشنايي با انواع اختلالات اسكلتي- عضلاني و اصول ارگونوميكي در دندانپزشكي" مورد ارزيابي قرار گرفت. جهت توصيف داده‌ها از آمار توصيفي (فراواني و فراواني نسبي) و به منظور تحليل داده‌ها از آزمون ويلكاكسون، و جهت تجزيه و تحليل داده‌ها از نرم افزار SPSS ويرايش 25 استفاده شد (05/0α=). يافته‌ها: وضعيت كاري 86 درصد از دانشجويان قبل و 70 درصد بعد از آموزش در سطح خطر متوسط و بالاتر قرار داشت. قبل و بعد از آموزش افراد بدترين وضعيت كاري را به ترتيب در بخش‌هاي كودكان و پروتز داشتند. نمرات REBA قبل و بعد از آموزش تفاوت معني‌داري را نشان داد (05/0>P). نتيجه‌گيري: وضعيت كاري درصد زيادي از دانشجويان دندانپزشكي در محدوده خطر متوسط و بالاتر بود، با توجه به تأثير معني‌دار برنامه آموزشي در اين زمينه پيشنهاد مي‌شود، كه انجام اين گونه دوره‌ها به شكل مستمر و از شروع كار دانشجويان در كلينيك مورد توجه قرار گيرد.

Background: Dentistry is considered a high-risk profession for developing musculoskeletal disorders, which can be prevented by resorting to ergonomics training. The present study was conducted to investigate the effect of ergonomics training on working status in dental students. Materials and Methods: The present quasi-interventional study was conducted in 2017 on 57 students of a clinic affiliated to the Department of Dentistry of Bushehr University of Medical Sciences, Bushehr, Iran. Before and after holding a one-day training program entitled, “Introduction to different musculoskeletal disorders and ergonomic principles in dentistry", two executive directors of the research project as direct observers used the method of rapid entire body assessment (REBA) to evaluate working status in the students. Descriptive statistics, i.e. frequency and relative frequency, were used to describe the data, and the Wilcoxon test to analyze the data in SPSS-25 (α = 0.05). Results: Working status was found to be at least at a moderate level of risk in 86% of the students before the training and in 70% afterwards. The worst working status was observed in the Department of Pediatrics before the training, and in the Department of Prosthetics after. Significant differences were also observed in REBA scores after compared to before the training (P<0.05). Conclusion: The working status of a large proportion of the dental students was at least at a moderate level of risk. Given their significant effect, training programs are recommended to be consistently held for the students working in clinics from the very beginning of their career.