تحليل پايداري نواحي شهري و اولويت‌بندي توسعه آن با تكنيك تاپسيس(مورد مطالعه شهر گرگان)

Analyzing Sustainability of Urban Areas and prioritizing its Development using TOPSIS (Case Study of Gorgan City)

امروزه شهرها، به ويژه شهرهاي بزرگ با رشد بالاي جمعيت و توسعه بي­حد كالبدي مواجه هستند. آگاهي از جنبه‌هاي مثبت و منفي اقتصادي، اجتماعي و زيست­ محيطي توسعه شهري مي­ تواند عاملي مهم در جهت رفع مشكلات و نارسايي­ هاي موجود براي نيل به رفاه اقتصادي- اجتماعي و دستيابي به توسعه پايدار باشد. بر اين اساس هدف پژوهش حاضر، شناسايي سنجه­ هاي پايداري شهري و ميزان رضايت­مندي از پايداري محيط زندگي در سطح پنج ناحيه شهر گرگان است. بدين­ منظور، با استفاده از روش پيمايشي تعداد120 نمونه به صورت تصادفي ساده انتخاب و داده ­ها با استفاده پرسشنامه گردآوري شد. آزمون­ هاي آماري ضريب همبستگي پيرسون و كروسكال‌واليس نيز براي تجزيه و تحليل داده‌ها مورد استفاده قرار گرفت. همچنين با بهره­ گيري از تكنيك تاپسيس، سطح­ بندي هر يك از نواحي شهر از نظر ميزان رضايت­مندي از دسترسي به مراكز خدمات، امنيت در سطح محله، كيفيت محيط، ميزان تمايل به مشاركت، حس تعلق به محيط و اعتماد اجتماعي انجام شد. نتايج حاصل از تحقيق حاكي از آن است كه در بين نواحي شهري گرگان، از نظر سنجه­ هاي پايداري و سرزندگي محيط شهري تفاوت معناداري در سطح 99 درصد وجود دارد، به ­گونه ­اي كه ناحيه يك و سه و پنج در سطح مطلوب و ناحيه چهار در سطح نيمه مطلوب و نيز ناحيه دو در سطح پاييني از توسعه جاي گرفته ­اند. جلب مشاركت شهروندان، توزيع متعادل فضاي سبز و نظارت متخصصان شهري در گسترش فضايي شهر مطابق با معيارهاي پايداري از پيشنهادهاي اين تحقيق براي سياست گذاري است.

Today cities especially big cities have been faced to overpopulation growth and mass physical development. Awareness of positive and negatives aspects of economic, social and environmental of urban development can be critical factors to reduce current deficiencies and achieve socio-economic welfare and sustainable development. Therefore this research aimed to identify urban sustainability measures satisfaction of living environments among five urban areas of Gorgan. Using survey method 120 samples selected by random sampling techniques and questionnaire tools was used for data gathering. Pearson correlation test and Kruskal-Walis was used to data analysis. Moreover using TOPSIS techniques urban areas was classify based on satisfying access to service centers, local security, environment quality, participation tendency, community attachment and social trust. Results showed significant difference among urban areas based on sustainability measures and urban environment living. Areas 1, 3 and 5 are favorite situation, area 4 is in mediate and area 2 is in low position. Some recommendations such; citizen participation, balanced distribution of urban landscape and monitoring of urban experts in urban spatial expansion according to sustainability criteria and measures were provided for policy making.