پديد آورندگان :
صادقي موحد، فريبا دانشگاه علوم پزشكي اردبيل - گروه روانپزشكي , مولوي، پرويز دانشگاه علوم پزشكي اردبيل - گروه روانپزشكي , صمدزاده، مهدي دانشگاه علوم پزشكي اردبيل , يوسفي، كامل دانشگاه علوم پزشكي اردبيل , شهباززادگان، بيتا دانشگاه شهيد بهشتي تهران
كليدواژه :
عوامل فردي , عوامل محيطي , پيشرفت تحصيلي , دانشجويان پزشكي
چكيده فارسي :
زمينه: موفقيت تحصيلي دانشجويان از جمله اهداف اساسي برنامه هاي آموزشي است. دانشجويان به واسطه موفقيت در تحصيل به موقعيتي دست مي يابند كه از حداكثر نيروي دروني (فردي) و بيروني (محيطي) خود براي دستيابي به اهداف آموزش عالي استفاده نموده و شرايط لازم براي زندگي اجتماعي موفق را كسب مي نمايند. اين پژوهش با هدف تعيين عوامل فردي و محيطي مؤثر بر پيشرفت تحصيلي دانشجويان پزشكي دانشگاه علوم پزشكي اردبيل انجام گرفت.
روش كار: اين مطالعه از نوع مورد شاهدي مي باشد. جامعه آماري اين پژوهش، كليه دانشجويان پزشكي دانشگاه علوم پزشكي اردبيل مشتمل بر 200 نفر بودند. از طريق مطالعه پرونده‌هاي آموزشي دانشجويان، نمرات دو ترم سال تحصيلي 89-88 بدست آمد و بر حسب معدل كلاسي، نمونه آماري دانشجويان موفق (با معدل بالاي 16) و ناموفق (با معدل كمتر از 14) مشخص شد و با روش نمونه‌گيري تصادفي ساده 32 نفر براي هر گروه انتخاب شدند. پرسشنامه مشخصات فردي، آزمون هوش ريون بزرگسالان، پرسشنامه عزت نفس كوپر اسميت و تست افسردگي بك در اختيار نمونه ها قرار گرفت. پس از جمع‌آوري داده‌ها، اطلاعات وارد نرم‌افزار آماري SPSS v.19 شده و با روش هاي آمار توصيفي و تحليلي مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت.
يافته ها: يافته ها نشان داد كه از 64 فرد مورد پژوهش، 34 نفر پسر بودند كه از اين تعداد 16 نفر (47.1%) در گروه موفق و 18 نفر (52.9%) در گروه ناموفق قرار داشتند و از بين 30 دختر مورد مطالعه 16 نفر (53.3%) در گروه موفق و 14 نفر (46.7%) در گروه ناموفق بودند. نتايج نشان داد ارتباط معني‌داري بين جنس و تأهل با پيشرفت يا عدم پيشرفت تحصيلي وجود ندارد، ولي بين متغيرهاي محل سكونت، معدل ديپلم، اشتغال، بومي بودن، سطح اقتصادي - اجتماعي، عزت نفس، افسردگي و بهره‌ي هوشي با پيشرفت يا عدم پيشرفت تحصيلي ارتباط معني‌داري وجود داشت. به طوري‌كه اكثر دانشجويان داراي پيشرفت تحصيلي بالاتر، ساكن غير خوابگاه، غير شاغل و بومي بوده و از معدل ديپلم، سطح اقتصادي اجتماعي، عزت نفس و بهره هوشي بالاتر و از افسردگي كمتري برخوردار بودند (p<0.05).
نتيجه گيري: محل سكونت، معدل ديپلم، اشتغال، بومي بودن، سطح اقتصادي - اجتماعي، عزت نفس، افسردگي و بهره‌ي هوشي از جمله عوامل موثر بر پيشرفت تحصيلي مي باشند. بايد شرايطي در دانشگاه ايجاد كرد تا دانشجويان را از نظر شرايط فردي و محيطي مؤثر بر پيشرفت تحصيلي شناسايي نموده و اقدامات لازم را براي پيشرفت تحصيلي آنها به عمل آورد.
چكيده لاتين :
Background: Students’ academic achievement and its related factors is one of research
priorities in the educational programs. Due to success in the studying, students achieve a
position that can use the maximum Internal (individual) and external (environmental) power
to attain their higher educational goals and gain needed conditions for successful social life.
Accordingly, the goal of this study was to investigate individual and environmental factors
affecting educational achievement of Ardabil medical students.
Methods: This study was a case-control research. Statistical sample were consisted of all 200
medical students of Ardabil University of Medical Sciences. Through checking educational
dossiers of students, the scores of two semester in academic year of 2009-2010 obtained, and
accordingly, statistical samples of successful students (score >16) and unsuccessful (score>16)
were identified and 32 persons were selected for each group by simple random sampling. For
data collection, demographic questionnaire, Raven Intelligence Test for Adults, Cooper smith
Self Esteem Inventory and Beck Depression Inventory were used. Data analyzed using
descriptive-analytical tests in Spss v.19 software.
Results: Results showed that, among 64 students, 34 people were males, of which 16 (47.1%)
were in successful and 18 (52.9%) in unsuccessful groups and among 30 girls participated in
the study, 16 persons (53.3%) were in successful and 14 (46.7%) were in unsuccessful
groups. Results showed that there weren't a significant relationship between gender and
marital status with academic achievement, but there were statistically significant relationship
between residence variables, averaging diploma, employment, being native, socio-economic
status, self-esteem, depression and IQ with the progress or lack of academic achievement. So,
most of students with higher academic achievement were non-residential, unemployed, native
and graduated with high diploma score, higher socioeconomic level, higher IQ and selfesteem
and lesser depression level )p<0.05 (.
Conclusion: Residential place, diploma score, being native, socioeconomic status, selfesteem,
depression and IQ level are some of factors affecting academic achievement.
Conditions should be created to identify the student personal and environmental conditions
that affect academic achievement to take the necessary steps to improve their academic
