تاثير عصارهء هيدروالكلي شقايق كوهي (flavum Glaucium) بر غلظت سرمي گلوكز و الگوي چربي و تغييرات وزني موشهاي صحرايي ديابتي شده با آلوكسان

Effect of hydro-alcoholic extract of yellow horned poppy (Glaucium flavum) on serum concentration of glucose and lipid profile and weight changes in alloxan induced diabetic rats

زمينه و هدف: گياه شقايق كوهي در طب سنتي ايران براي كاهش عوارض ديابت استفاده مي شود. اين مطالعه براي مقايسه اثر گياه شقايق كوهي و داروي گليبن‌كلاميد بر ميزان غلظت گلوكز خون، نمايه ليپيد هاي خون و وزن موش­هاي صحرايي ديابتي القاء شده با آلوكسان صورت پذيرفت. مواد و روش‌ها: چهل سر موش صحرايي نر به طور تصادفي به پنج گروه هشتايي تقسيم شدند: شاهد سالم، سالم تيمار با عصاره با دوز روزانه 500 ميلي‌گرم بر كيلوگرم، شاهد ديابتي، ديابتي تيمار با عصاره با دوز روزانه 500 ميلي‌گرم بر كيلوگرم، ديابتي تيمار با داروي گليبن‌كلاميد با دوز روزانه 5 ميكروگرم بر كيلوگرم. پس از القاء ديابت، در روز‌هاي اول، پانزدهم و سي‌ام وزن‌كشي از حيوانات انجام شده و نمونه­ هاي خون جهت اندازه‌گير غلظت گلوكز، تري گليسيريد، كلسترول، HDL-C و LDL-C جمع‌آوري گرديد. در پايان نتايج با آناليز واريانس با اندازه هاي تكراري و آناليز واريانس‌ يك‌طرفه و تست تعقيبي tukey مورد تحليل آماري قرار گرفت. يافته­ ها: علي‌رغم كاهش معني‌دار در غلظت گلوكز در گروه ديابتي+عصاره نسبت به گروه شاهد ديابتي (0.001>P)، اما اين كاهش به طور معني‌داري كمتر از گروه ديابتي+دارو بود (0.03=P). غلظت تري‌گليسيريد، كلسترول و LDL در گروه ديابتي+عصاره نسبت به گروه شاهد ديابتي كاهشي معني‌دار نشان داد (0.001>P). همچنين افزايش معني‌دار در غلظت HDL در مقايسه گروه ديابتي+عصاره با شاهد ديابتي مشاهده شد (0.001>P). نتيجه ­گيري: مطالعه حاضر ضمن اثبات اثر ضد ديابتي گياه شقايق كوهي در موش‌هاي صحرايي، اين اثر را با داروي گليبن‌كلاميد قابل قياس مي داند.

Background & Aim: Yellow horned poppy is known as an antidiabetic drug in Iran folk medicine. This study was conducted to compare the effect of yellow horned poppy and glibenclamide on blood glucose concentration, blood lipid profile and weight of alloxan-induced diabetic rats. Materials & Methods: 40 male rats were randomly divided into five groups of eight: 1)healthy control 2)healthy treated with 500 mg/kg of body weight (BW)/day of the extract 3)diabetic control 4)diabetic treated with 500 mg/kg of BW/day of the extract 5)diabetic treated with 5μg/kg of BW/day of glibenclamide. Diabetes induced in the 3rd,4th and 5th groups by intraperitoneal injection of 120 mg/kg BW of alloxan. The weight of rats was measured after 1, 14 and 28 days. After a month, animals were euthanized and blood samples collected to measure serum levels of fasting blood glucose, triglyceride, cholesterol and lipoproteins including: HLD-C and LDL-C by an auto-analyzer. Data analysis was performed by repeated measure Anova, one way Anova and Tukey test. Results: We found a significant decrease in glucose concentration in the diabetic+extract group compared to the diabetic control (P<0.001), this decrease was significantly lower than that in the diabetic+drug group (P=0.03). Triglyceride, cholesterol and LDL concentrations in the diabetic+extract group showed a significant decrease compared to those in the diabetic control group (P<0.001). Significant increase in HDL concentration was observed in the diabetic+extract group compared to that in the diabetic control group (P<0.001). Conclusion: The present study showed antidiabetic effect of yellow horned poppy in the rats which is comparable to the effect of glibenclamide.