ارزيابي كارايي فني مراكز بهداشتي و درماني با استفاده مدل تركيبي تحليل پوششي داده ها و نظريه بازي: مورد مطالعه مراكز بهداشتي درماني شهرستان يزد

Evaluating the technical efficiency of Yazd City health centers with a combined approach of DEA and GT

مقدمه: بهبود عملكرد مراكز بهداشتي درماني به ارزيابي عملكرد آنها وابسته است. ارزيابي كارايي نسبي مراكز بهداشتي درماني در طراحي نظام مديريت عملكرد بهداشتي نقش موثري دارد. روش بررسي: در اين پژوهش از شيوه شبه آزمايشي مبتني بر مدل سازي رياضي براي شناسايي و بررسي رفتار متغيرهاي تبيين گر كارايي مراكز بهداشتي استفاده شده است. ابتدا با بررسي پيشينه، ورودي ها و خروجي هاي مرتبط با عملكرد مراكز بهداشتي درماني شناسايي گرديد. سپس با كمك خيرگان حوزه هاي مختلف عملكردي، تناسب سنجي شاخص ها و داده هاي مورد نياز صورت گرفت. با جمع آوري داده هاي مربوطه، زمينه مدل سازي رياضي مبتني بر شيوه تلفيقي DEA -Game مهيا شد و با كمك نرم افزارهاي -DEA Solver و Lingo مدل هاي رياضي مناسب طراحي و حل گرديد. نتايج: يافته ها حاكي از سطوح كارايي متفاوت و بعضا تامل برانگيز بين مراكز بهداشتي درماني شهرستان يزد مي باشد. نتايج نشان مي دهد كه اغلب مراكز بهداشتي درماني امتياز تركيبي بين 0/6 تا 0/9 داشته و تنها دو مركز بهداشتي درماني پنبه كاران و اكبري صفائيه در مرز كارا قرار دارند. هموار شدن امتيازها مؤيد وجود ضعف هاي سيستمي و يكسان در مراكز بهداشتي درماني مي باشد. در اكثر حوزه هاي عملكردي نظير بهداشت خانواده شامل كودكان، مادران باردار، زنان و سالمندان و بهداشت درصد تغييرات لازم در پرسنل بهداشت براي كاراشدن واحدها كمتر از ساير ورودي هاست. نتيجه گيري: استفاده از مدل سازي تركيبي مبتني بر DEA - Game امكان تحليل هم زمان كارايي مركز بهداشتي درماني را در هفت حوزه مختلف عملكردي فراهم مي سازد. تحليل توامان همكاري بين مراكز در ارتقاء كارايي كل سيستم بهداستي درماني و رقابت بر بهره برداري بهتر از منابع، از ويژگي هاي متمايز استفاده از اين شيوه مي باشد كه مورد تائيد رسيده است

Introdution: It is very important to pay attention to the health centers and their roles in countries. Improving the performance of these centers is dependent on their performance evaluation. The aim of this study was evaluating the relative efficiency of health centers with a combined approach of DEA and GT. Methods: For this purpose, first by reviewing relevant researches, inputs and outputs associated with the operation of health centers were identified and with a field study, the variables were matched with forms and information resources available in the health center data base. Then, by visiting experts from different functional areas, performance criteria were fitted with proportional data. After data gathering, mathematical modeling has been prepared based on the hybrid DEA-Game techniques. The DEA-Solver and Lingo software, mathematical models were designed and solved. Results: Results showed that performance levels among health centers in Yazd City are different. With reprogramming the resources that was affected the performance of health centers, included the number of employees and their covered population it has expectd an improvement in their efficiency. Conclusion: Managers and policymakers of health care centers can use the model presented in this study to measure the relative efficiency of these centers and to improve their efficiency.