پديد آورندگان :
رنجبر، احسان داشنگاه تربيت مدرس - گروه شهرسازي , آزرم، زهرا داشنگاه تربيت مدرس - گروه شهرسازي , مارتي كازانواس، ميكل دانشگاه UPC اسپانيا - گروه برنامه ريزي شهري
كليدواژه :
اصفهان , شهرهاي تاريخي , تغييرات و دگرگوني شهري , فضاهاي شهري
چكيده فارسي :
بيان مسئله:بررسي تغيير كيفيت فضاهاي شهري در دورة معاصر، حكايت از تأثير نيروهايي خارج از اين فضاها دارد كه چالش‌هاي جديدي را در مديريت و ارتقاي كيفيت فضاي شهري، پيش رو قرار مي‌دهد. مبتني بر قدرت اين نيروها، دگرگوني‌هايي كه در طول تاريخ به صورت تدريجي صورت مي‌گرفته، در زمان‌هايي كوتاه شكل مي‌گيرد؛ لذا شناخت ماهيت دگرگوني شهري، دريچه‌هاي جديدي را در زمينة نحوة مواجهه با چالش‌هاي معاصر را مي‌گشايد. با وجود اهميت اين موضوع ، نگاه به ادبيات موجود نشان مي‌دهد كه اين حوزه در مقياس فضاي شهري كمتر مورد توجه قرار گرفته است.
هدف:با توجه به تغييرات سريع شهر و فضاهاي شهري در دوره‌هاي معاصر، شكل ديگري از تحليل فضاي شهري بايد مورد توجه قرار گيرد كه در مطالعات كلاسيك تحليل فضاي شهري كمتر بدان پرداخته شده‌است. شهرهاي تاريخي بهترين بستر را براي اين‌گونه تحليل فراهم مي‌آورند.
روش تحقيق:اين پژوهش با انتخاب شهر اصفهان به عنوان نمونة مورد مطالعه از يك‌سو در يك سطح كلان و با روش تفسيري-تاريخي، به تحليل دگرگوني در كليت شهر پرداخته و از سويي ديگر با روش تحليلي-توصيفي و استفاده از ابزارهايي چون تحليل محتواي اسناد، بازديد ميداني و مصاحبه، به تحليل نيروهاي مؤثر بر شكل‌گيري و تحول فضاهاي شهري جديد در اصفهان مي‌پردازد.
نتيجه‌گيري:نتايج پژوهش حاكي از آن است كه مهم‌ترين نيروهاي مؤثر در تغيير فضاهاي شهري عبارت است از: حكومت، دولت، مردم، رويداد، فناوري، محيط و زمان؛ همچنين براساس تحليل دگرگوني‌هاي كلان ساختار اصفهان، چنين برداشت مي‌شود كه در طول تاريخِ تحول اصفهان از دورة سلجوقي تا سه دهة اخير، با وجود جهت‌هاي منفي دگرگوني فضاهاي شهري در دورة پهلوي، روند تغييرات در كليت شهر انسجامي دوسويه داشته و عمدتاً در مركز شهر متمركز بوده است. در حالي كه در دهه‌هاي اخير، مناطق مركزي و تاريخي شهر تغييرات سريع، مقطعي و گسسته‌اي را تجربه كرده‌اند و در مقابل آن، قطب‌هاي توسعة فضاهاي شهري در خارج از شهر ايجاد شده كه سبب شكل‌گيري دو نيروي متقابل بر دگرگوني كليت شهر شده است.
چكيده لاتين :
Problem Statement:A glance at the changes in the quality of urban spaces in our time would indicate the impact of outer forces that create new challenges in managing and improving the quality of urban space. Due to the power of these forces, transformations that once used to occur gradually throughout history are taking place much more quickly. Therefore, understanding the nature of urban transformation will open up new ways of coping with contemporary challenges for urban planners. A look at the existing literature shows that this issue has been treated insufficiently at the scale of urban space.
Aims:As a result of rapid urban transitions and subsequent fundamental transformations in urban spaces, there is a need for another form of urban space analysis that has received little attention in classical urban space analysis. Historic cities are a suitable context for this kind of analysis.
Methodology:The present study on the one hand analyzes the macro-level transformation of the city of Isfahan as a whole through an interpretive-historical method and, on the other hand, investigates the forces affecting the formation and transformation of new urban spaces in Isfahan through an analytical-descriptive approach and data collection methods such as document analysis, field observation, and interview.
Conclusion:The results indicate that the most important forces of transition of the urban space include political system, government, people, events, technology, environment, and time. Also, analysis of major transformations in the macro-structure of Isfahan indicates that, during the history of the development of Isfahan from the Seljuk era (1037-1194), until the last three decades and despite the negative trends in urban space transformations during the Pahlavi period (1925-1979), the process of transition in the city has mainly focused on the city center. In recent decades, however, the central and historical areas of the city have experienced rapid, temporary, and discrete transitions whereas urban spaces outside the city have been developed, which have contributed to the formation of two opposing forces of urban transformation.
