مقايسه تاب ‌آوري، خودكارآمدي، اميد و خوش ‌بيني در افراد وابسته به مواد و عادي

Comparison of Resilience, Self-efficacy, Hope and Optimism in Substance-Dependent Individuals and Normal Subjects

هدف از پژوهش حاضر مقايسه تاب­ آوري، خودكارآمدي، اميد و خوش­بيني در افراد وابسته به مواد و افراد عادي بود. روش پژوهش حاضر توصيفي از نوع علّي - مقايسه­ اي بود. در اين پژوهش، نمونه شامل 160 نفر (80 نفر از افراد وابسته به مواد مراجعه كننده به مراكز ترك اعتياد شهر شاهرود و 80 نفر از افراد عادي) بود كه با استفاده از روش نمونه­ گيري در دسترس و با توجه به ملاك­هاي ورود و خروج انتخاب شدند. شركت كنندگان مقياس تاب­ آوري كانر و ديويدسون (2003)، مقياس خودكارآمدي عمومي شوارتزر و جروسالم (1995)، پرسشنامه اميد اشنايدر و همكاران (1991)، و خوش­بيني شي­ ير و كارور (1985) را كامل كردند. داده­ها با استفاده از تحليل واريانس چند متغيره مورد تجزيه و تحليل قرار گرفتند. نتايج نشان داد كه بين دو گروه از نظر تاب­ آوري، خودكارآمدي، اميد و خوش­ بيني تفاوت معني­داري وجود داشت. بدين صورت كه افراد وابسته به مواد نسبت به افراد عادي از تاب ­آوري، خودكارآمدي، اميد و خوش ­بيني به طور معناداري از نمرات كمتري برخوردار بودند. به نظر مي­ رسد با شناخت عوامل محافظت ­كننده از جمله تاب ­آوري، خودكارآمدي، اميد و خوش­ بيني و تقويت آن ­ها در افراد مي­ توان به طور موثري از گرايش به مصرف مواد پيشگيري كرد.

The aim of the present research was to compare resilience, self-efficacy, hope and optimism between substance-dependent individuals and normal subjects. In this research, a sample of 160 individuals (80 substance-dependent subjects reffering to addiction treatment centers in Shahrood and 80 normal subjects) were selected using convenient sampling according to inclusion and exclusion criteria. Participants completed the Connor-Davidson Resilience Scale (2003), the Schwarzer and Jerusalem Generalized Self-Efficacy scale (1995), the Snyder's Hope Questionnaire (1991), and the Scheier & Carver Optimism Questionnaire (1985). Data were analyzed using multivariate analysis of variance (MANOVA). The results showed that there were significant differences between the two groups in resilience, self-efficacy, hope and optimism, so that substance-dependent individuals had significantly lower scores on resilience, self-efficacy, hope and optimism than normal subjects. It seems that tendency to use drugs can effectively be prevented by identifying protective factors including resilience, self-efficacy, hope and optimism as well as strengthening them in individuals.