پديد آورندگان :
نقصان محمدي، محمدرضا دانشگاه يزد - دانشكده هنر و معماري , دهقان، فاطمه دانشگاه يزد , منتظري، مرجان دانشگاه بين المللي امام خميني(ره)، قزوين
كليدواژه :
توسعه شهري پايدار , خيابان شهري , فضاي شهري , فضاي شهري بوم گرا , بوم گرايي
چكيده فارسي :
تأمين نيازهاي اجتماعي انسان در فضاهاي شهري، از اصلي ترين اهداف توسعه پايدار محسوب مي شود . امروزه
تغييرات عيني آن » از فضاي شهري در پي تحول ارتباطات و هجوم اطلاعات، همچنين « تصويرذهني » دگرگوني در
به واسطه فهم و كاربرد نادرست از پيشرفت تكنولوژي و الگوبرداري ناشيانه از « در بافت هاي جديد شهري
تئوري هاي وارداتي، تعارضي را بين اين دو ايجاد كرده كه اين بي توجهي به بستر مصنوع، طبيعي و فرهنگ به عنوان
محصول طبيعت، هويت مكان، اين پيش نياز زندگي اجتماعي را مخدوش نموده و شهروندان را به بحران هويت،
احساس بي ريشگي و در بهترين حالت، انزوا دچار نموده است. از اينرو خلق فضاي شهري سازنده؛ با ايجاد بستر
مناسب فرهنگي برگرفته از ويژگي هاي بوم، ارزشها و هويت جامعه و فضاي شهري سرزنده؛ با ايجاد شرايط سالم و
سازگار با نيازها و رفتارهاي استفاده كننده ضروري به نظر مي رسد؛ كه اين به معني بومي كردن فضاي شهري و
برقراري رابطه علي دوسويه ميان پديده هاي اجتماعي، فرهنگي و محيط طبيعي و ابعاد انساني است.
تحقيق حاضر درصدد پاسخگويي به سوال چگونگي طراحي فضاهاي شهري در يك بستر فرهنگي براساس
رويكرد بومگرايي شكل گرفته است. از اينرو در اين مقاله، ابتدا ضرورت ايجاد فضاي شهري بوم گرا بررسي و با
الگوي » ، شناخت مفاهيم فضاي شهري و بومگرايي، ويژگيهاي فرهنگي و الگوهاي رفتاري به روش تحليل محتوا
استخراج گرديده، سپس معيارهاي طراحي بوم گرا در ابعاد مختلف « مطلوب فضاي (خيابان ) شهري بوم گرا
زيست محيطي، اجتماعي- فرهنگي و رفتاري با بررسي الگوهاي موجود خيابان هاي شهر يزد -به عنوان مطالعه
موردي- در قالب معيارهاي كالبدي، عملكردي و معنايي ارائه شده است . اهم يافته هاي اين پژوهش بيانگر اين
امر است كه جهاني انديشيدن به توسعه پايدار با بومي طراحي كردن فضاي شهري دركالبد، عملكرد و معني خواهد
توانست هر آن كس را كه در پي جايگزيني منطق هم اين و هم آن ارزشهاي سنتي- معاصر يا بومي - جهاني است،
براي حضور مستمر و امن به خود فراخوانده و موجبات پاسداري از هويت بومي در توسعة جديد شهري، پرورش
نسل جوان، خودشكوفايي و مهمتر از همه حس تعلق را فراهم كرده كه موجب ارتقاء كيفيت محيط زندگي انسان و
حفظ قابليت زيست كه هدف غايي طراحي شهري و اركان اساسي توسعه شهري پايدار است، خواهد شد.
چكيده لاتين :
From the most important purposes of sustainable development we can refer to fulfillment of men's social needs in urban spaces. Nowadays the changes happen to the "image" of urban space, resulting from the dramatic development of communication and information, as well as "its objective changes in new urban contexts", resulting from inappropriate understanding of technological development and inefficient copying of imported theories, have led to an opposition between these two. This lack of attention to artificial and natural grounds, as well as culture as the production of nature has led to a damage to identity of the place which is a prerequisite of social life and left the citizens in an identity crisis and made them feel uprooted or at best isolated. That's why it is necessary to create an appropriate urban space with a suitable cultural grounds derived from ecological features, values and identity of the society and joyful urban space with regard to the needs and behavior of the users. This means ecologicalization of urban spaces and making a mutual relationship between social and cultural phenomena, environment and human dimensions. The basis of the present study is designing urban spaces in a cultural ground with ecological approach. At first we specify the
necessity to create urban space and then "appropriate model for ecological urban space (street)" is presented through recognizing urban space and ecological concepts, cultural features, and behavioral patterns by means of content analysis and observation. After that we bring forward the criteria of ecological designing in environmental, social-cultural, and behavioral dimensions through analyzing the existing patterns of Yazd's streets –as a case study- in the framework of body, application, and meaning criteria. The findings indicate that thinking globaly about sustainable development through ecological designing of urban spaces at the level of body, application, and meaning can prepare the ground for those who want to replace both this logic and those global traditional values (contemporary or native) and besides, it can protect ecological identity in new urban development, teach new generation, create a sense of attachment to a place, and can improve the quality of the environment and keep the potentiality to live which is the corner stone of the urban sustainable development.
