پيمايش قابليت پياده مداري محورهاي فرهنگي تاريخي مطالعه موردي: محورحافظ (شيراز)

The Survey of Walkability in Cultural-Historical Streets_ The Case of Hafez St, Shiraz

اگر چه پياده روي قديمي ترين نوع جابجايي انسان و برخوردار از مزاياي فراوان اجتماعي، اقتصادي و محيطي است؛ اما امروزه حلقة فراموش شده در اجراي برنامه ها و طرح هاي شهري به حساب مي آيد. بسياري از محيط هاي انسان ساخت امروزين از حداقل شرايط لازم براي پياده روي شهروندان بي بهره اند. ارزيابي محيط هاي شهري بر اساس قابليت آنها جهت تسهيل پياده روي موضوعي ضروري براي تحقيق و بررسي بيشتر به شمار مي آيد. در اين مقاله، تلاش مي شود با استفاده از معيار هاي مستخرج از مطالعات و تجربيات پيشين، قابليت پياده مداري محور تاريخي فرهنگي حافظ (در شيراز) مورد ارزيابي قرار گيرد. خيابان حافظ حد فاصل دروازه قرآن (ورودي شهر) تا آرامگاه علي بن حمزه (ع) است كه در دوره صفويه به صورت چه ارباغ ورودي احداث گرديد. در وضعيت كنوني عليرغم بر هم خوردن ساختار اوليه، هويت فرهنگي تاريخي آن تا حد زيادي محفوظ مانده با تكميل پرسشنامه از عابران (200=n) عوامل موثر بر قابليت پياده روي محور مذكور تدقيق گرديد و سپس با استفاده از تحليل عاملي طبقه بندي شدند. اولويت بندي نهايي معيارها با استفاده از روابط رگرسيوني بين عوامل به دست آمده و رضايت مندي كلي عابران از وضعيت پياده مداري محور، امتياز هاي عاملي و ميزان نارضايتي افراد از هر معيار، صورت پذيرفته است. با مشخص شدن امتياز تأثيرگذاري هر معيار، مي توان اولويت هاي رسيدگي در محور را تعيين كرد. چشم انداز و ديد مناسب به عناصر مذهبي و ب افت مركزي شيراز از فرصت هاي موجود براي ايفاي نقش هويتي آن با كيفيت بيشتر به حساب مي آيند، احساس امنيت پايين در طول شب به خصوص براي زنان و كاستي هاي محل عبور عابران پياده و نشانه گذاري مربوطه، دو مانع عمده براي پياده روي در اين محور هستند . در پايان، پيشنهادهايي جهت ارتقاي قابليت پياده مداري محور مذكور ارائه شده كه مي تواند زمينه اي مناسب براي تسهيل و تشويق پياده روي را فراهم نمايد

While walking is the oldest mode of human transportation encompassing social, economical, and environmental benefits, it has received little attention in Iran planning system. Even for the people using cars, walking for shorter trips is usual. This paper reports the findings of a walkability survey conducted in Hafez street (as a historical and cultural space in Shiraz city) belonged to the tomb of Ali Ibn Hamza that was constructed in the time of Safavid dynasty(1501 - 1736). The method applied in this study is in accordance with the context of the current state walkability literature. A list of potential Factors was collected through receiving seven main studies, then they were transformed to a questionnaire asking pedestrians about the quality of the case area for walking (n=200). They were asked to rank statements on 1 to 5 grades (Likert System) and also express their general idea on walkability of the area. Principal factors were found using Factor Analysis method (PCA). Then the relationships between explanatory variables and general satisfaction level (as the dependent variable) were investigated by Regression Analysis (OLS). Afterward, find ranking of factors was resulted by applying perceived quality assessment mentioned by sampled pedestrians as well as loading factors of variables, and the correlation existed between every factor and the dependent variable. Feeling Unsafe and problems associated with pedestrian crossing were found as the most significant issues that need further attention. Finally, a set of policy directions was recommended in hope of achieving higher walkability.