تاثير تكنيك آرام‌سازي جاكوبسون بر كيفيت زندگي و خودكارآمدي بيماران تحت درمان با همودياليز

Effect of Relaxation Jacobson on quality of Life and self-efficacy in Patients Undergoing Hemodialysis

مقدمه: كيفيت زندگي و خودكارآمدي بيماران همودياليزي به‌علت مزمن بودن ماهيت اين بيماري و تهاجمي بودن روش درماني، نامطلوب است. اين مطالعه با هدف بررسي تأثير تكنيك آرام‌سازي بر كيفيت زندگي و خودكارآمدي بيماران تحت درمان با همودياليز انجام شد. مواد و روش‌ها: اين كارآزمايي باليني در سال 1392 در دو مركز همودياليز شهرستان گناباد (22 نفر) و يزد (68 نفر) اجرا شد. نمونه‌ها شامل نود بيمار همودياليزي بودند كه به‌روش نمونه‌گيري مبتني‌ بر هدف انتخاب شدند و به ‌صورت تصادفي به دو گروه 45 نفري كنترل و آزمون تقسيم شدند. گروه مداخله در 3 جلسه تحت آموزش قرار گرفت. بعد از اخذ رضايت­نامه كتبي از آنان خواسته شد به مدت 6 هفته روزي يك‌بار آرام‌سازي كنند. محقق جهت اطمينان از اجراي صحيح آموزش‌ها، روند اجراي آن را با حضور در مركز و تلفني با بيماران و خانواده‌هاي آنان پيگيري كرد. به گروه كنترل هيچ آموزشي ارائه نشد. سپس كيفيت زندگي و خودكارآمدي دو گروه با هم مقايسه شد. اطلاعات با استفاده از پرسش‌نامۀ دموگرافيك، پرسش‌نامۀ كيفيت زندگي (WHOQOL-BREF) و خودكارآمدي (SUPPH) جمع‌آوري شد. داده‌ها با نرم‌افزار spss نسخۀ 14 تجزيه ‌و تحليل شد. يافته‌ها: يافته‌ها نشان داد بين دو گروه اختلاف معني‌داري در ميانگين نمرۀ كيفيت زندگي (11/8±44/21) و خودكارآمدي (4/5±26/4) قبل از مداخله وجود نداشت(1P=)؛ در حالي كه بعد از مداخله، تفاوت معني‌داري در ميانگين نمرۀ كيفيت زندگي (13/6±56/48) و خودكارآمدي (5/9±39/7) در بين دو گروه مشاهده شد (0/01p<) . نتيجه‌گيري: تكنيك آرام‌سازي پيش‌روندۀ عضلاني مي‌تواند منجر به بهبود كيفيت زندگي و خودكارآمدي بيماران همودياليزي شود.

Introduction: The quality of Life and self-efficacy of the hemodialysis patients are somehow unfavorable due to its chronic nature and aggressiveness of the treatment. This study aimed to determine the effect of relaxation technique on the quality of Life and self-efficacy of the patients treated with hemodialysis. Methods: This research was a clinical trial conducted in 2013. 90 patients undergoing hemodialysis were recruited from two hemodialysis centers in Gonad (22) and Yazd(68) and were randomly allocated into control (n=45) and trial (n=45) groups. The progressive muscle relaxation technique was presented to the trial group during three sessions. After receiving written consent, they were asked to relax once a day for 6 weeks.In order to ensure the proper implementation of the training, follow-up researchers followed the patients and families of patients by phone calls in the field of dialysis. No trainings were provided for the control group patients. The quality of Life and self-efficacy of the two groups were compared with each other. Data were collected using a questionnaire including demographic specifications, quality of Life(WHOQOL-BREF) ،self-efficacy(SUPPH). Data was analyzed using SPSS 14. Results: The results showed no significant differences in the mean quality of Life and self-efficacy scores between the two groups before the intervention (p=1) but they were significantly different after the intervention (p<0.001). conclusion: Progressive muscle relaxation can lead to improve the quality of life and self-efficacy in hemodialysis patients.