رابطة ويژگيهاي شخصيتي و هوش هيجاني با سلامت روان افراد مبتلا به فنيل كتونورياي تحت درمان

The Relationships between Personality Characteristics, Emotional Intelligence and Psychological Health among Phenylketonuria Patients under Treatment in Tehran

هدف: پژوهش حاضر با هدف مطالعه روابط ميان ويژگيهاي شخصيتي و هوش هيجاني با سلامت عمومي روان‌شناختي در بيماران مبتلا به فنيل‌كتونورياي ساكن شهر تهران انجام شد. در اين تحقيق، همه 41 بيمار فاقد تأخير ذهني و معلوليت حركتي 15 سال به بالاي مبتلا به فنيل‌كتونوريا كه در تهران سكونت داشتند مورد مطالعه قرار گرفتند. ابزارهاي پژوهش شامل پرسشنامه مشخصات فردي، شكل كوتاه پرسشنامه پنج عاملي BFI (كه داراي 44 ماده است)، پرسشنامه هوش هيجاني بار-اَن و فرم 28 ماده‌اي پرسشنامه سلامت عمومي گلدبرگ بود. از آنجا كه طرح پژوهش حاضر از نوع همبستگي بود، داده‌ها به كمك نرم افزار SPSS ويراست 13 مورد پردازش قرار گرفتند و ضرايب همبستگي پيرسوني محاسبه و تحليل رگرسيون چندمتغيري خطي نيز اجرا شد. نتايج نشان داد كه هوش هيجاني با برون‌گرايي، گشودگي، سازگاري و وظيفه‌شناسي همبستگي مثبت و با روان‌آزردگي‌گرايي همبستگي منفي دارد. سلامت روان‌شناختي نيز با برون‌گرايي، گشودگي و سازگاري رابطه مثبت و با روان‌آزردگي‌گرايي رابطه منفي داشت و ميان وظيفه‌شناسي با سلامت عمومي روان‌شناختي رابطه‌اي پيدا نشد. به‌علاوه، برون‌گرايي و سازگاري دو متغير شخصيتي بودند كه توانايي پيش‌بيني نمرات هوش هيجاني را داشتند. روان‌آزردگي‌گرايي نيز مي‌توانست سلامت عمومي روان‌شناختي را پيش‌بيني كند. در نهايت، هوش هيجاني هم توانست سلامت عمومي را پيش‌بيني كند. تحليل واريانس نيز نشان داد كه تحصيلات والدين بر سلامت رواني آزمودنيها تأثيري ندارد. نتيجه‌گيري: به نظر مي‌رسد از ميان ويژگيهاي شخصيتي تنها برون‌گرايي و سازگاري با هوش هيجاني و سلامت روان‌شناختي رابطه قوي‌تري داشتند و روان‌آزردگي‌گرايي نيز رابطه منفي نيرومندتري با سلامت رواني در مبتلايان به فنيل‌كتونورياي ساكن تهران دارد.

Objective: The purpose of this research was to study the relationships between personality characteristics and emotional intelligence with general psychological health among phenylketonuria patients under treatment living in Tehran. Method: In this correlation study, 41 patients having no mental or physical disability over 15 years old were evaluated with a demographic questionnaire, Big Five Inventory (BFI, short form), Bar-On's Emotional Intelligence Questionnaire and Goldberg's General Health Questionnaire. Data analyzed by SPSS (V13) and correlation coefficients and linear multivariate regression analysis computed. Results: findings showed that emotional intelligence is positively correlated with extraversion, openness, conscientiousness and agreeableness, and negatively with neurosis. Also, psychological health was correlated with extraversion, openness and agreeableness, positively and with neurosis negatively. No association was observed between psychological health and conscientiousness. Furthermore, extraversion and agreeableness were able to predict emotional intelligence scores and neurosis predicted general psychological health scores. Conclusion: This study concludes that there exists a positive relationship between extraversion and agreeableness with emotional intelligence and psychological health. Neurosis had a negative relationship with psychological health in phenylketonuria patients under treatment Tehran. Clinical implications have been discussed.