تحليل روانشناسانۀ آموزه­ هاي مثنوي جمشيد و خورشيد بر رشد رواني مخاطبان كودك و نوجوان

The Teaching Effects of Story of Jamshid and Khorshid ‘on the Psychological Development of Children and Adolescents

اين مقاله جستاري تحقيقي در مورد تأثير داستان جمشيد و خورشيد، اثر سلمان ساوجي، بر رشد رواني كودكان و نوجوانان است. قصّه­ هاي عاميانه يكي از گونه ­هاي غني و محبوب در ادبيّات هر قوم و ملّتي است كه از پايگاه محكمي در ميان مردم برخوردار هستند. هدف اين مطالعه بررسي تأثيرات فراوان اين داستان در رشد طبيعي كودكان و راهنمايي آنان به طور غير مستقيم در حلّ تعارضات دروني است. در اين پژوهش نشان داده مي­شود كه قصّۀ جمشيد و خورشيد كه در حيطة داستان­هاي پريان قراردارد بخوبي با كودكان ارتباط برقرار مي­كند و بسياري از تعارضات و كشمكش­هاي دروني آنها را در خود منعكس مي­سازد. با توجّه به قابليّت­هاي اين اثر در تحليل روانشناسانه، اين داستان از منظر روانشناسان برجسته: زيگموند فرويد، برونو بتلهايم و گوستاو يونگ بررسي شد. مثنوي جمشيد و خورشيد داستان سفر پر مخاطره پسر نوجواني است كه از خانواده خود جدا مي­شود و به دنيايي خطرناك پا مي­گذارد تا بتواند به معشوق خود دست يابد. اين داستان، تجلّي استقلال ­خواهي نوجوان و تلاش او در به دست آوردن هويّت است. داستان جمشيد و خورشيد به كودك مي­ آموزد غلبه بر خواسته­هاي جسماني و توجّه به فرامن راه دستيابي او به موفقيّت و كسب هويّت است. اين­گونه آموزش و راهنمايي به كودك به صورت غيرمستقيم تأثير فراواني بر كودك دارد. قصّه مستقيماٌ به او امر و نهي نمي­كند بلكه او را درحلّ مشكلات دروني به نحو بهتري راهنمايي مي­كند. او ديگر نمي­تواند تنها به پدر و مادر خود متكي باشد بلكه بايد هويّتي مستقل براي خود كسب كند و دوران كودكي را به سلامت پشت سر بگذارد. هماهنگي نيروهاي دروني و حلّ تعارضات دروني مهمترين پيام اين داستان است.

The Teaching Effects of Story of Jamshid and Khorshid ‘on the Psychological Development of Children and Adolescents Mahbobah Azhari, M.A. Islamic Fine Arts Research Center of Isfahan Abstract This article studies the effects that the Story of Jamshid and Khorshid of Salman Savoji may have on children and adolescents’ psychological development. Folk stories as one of the popular and prolific types of genre in the literature of every nation are of a high prestige among the people. The research aims to examine the effects that the story may have on the natural growth of the children and which indirectly helps them to handle their internal contradicti ons. It is indentified that these kinds of stories may be included in the scope of fairy tales which have the capacity to address the children and represent their internal conflicts. Regarding the capacity of the present story in terms of psychological ana lysis, it is examined from the view points of some of the famous psychologists like: Sigmund Freud, Bruno Bettelheim and Gusto Yung. The story is about the adventurous trip of an adolescent boy who was separated from his family and entered a world too frig htening and dangerous to catch his dream and find his love. The story is the manifestation of an adolescent trying to be independent in an effort to determine his identity. His fighting with the animal is a representation of fighting with his emotional ten dencies. His struggle to obtain spiritual guide and kind fairy shows the existence of moral conscience in this way. In fact, using his bravery, knowledge and moral value, Jamshid reached his final aims and got married Princess and ruled East and West.