پديد آورندگان :
ناستي زايي، ناصر دانشگاه سيستان و بلوچستان - دانشكده علوم تربيتي و روانشناسي - گروه مديريت و برنامه ريزي آموزشي , سابقي، فرامرز دانشگاه سيستان و بلوچستان - دانشكده علوم تربيتي و روانشناسي - گروه آموزش و پرورش
كليدواژه :
وابستگي افراطي به كار , استرس شغلي , فرسودگي شغلي , معلمان ابتدايي
چكيده فارسي :
زمينه و هدف: معلمان زمان بسيار زيادي را به طور دلخواه و داوطلبانه به فعاليت‌هاي كاري اختصاص مي‌دهند و اين مي‌تواند وابستگي افراطي به كار را در آن‌ها ايجاد كند كه تداوم اين شرايط پيامدهاي مثبت و منفي را به دنبال دارد. هدف اصلي مطالعه حاضر بررسي رابطه وابستگي افراطي به كار با استرس شغلي و فرسودگي شغلي معلمان ابتدايي شهر زاهدان بود.
روش بررسي: مطالعه حاضر توصيفي از نوع همبستگي بوده كه به شيوه نمونه‌گيري طبقه‌اي تصادفي تعداد 350 نفر از معلمان ابتدايي شهر زاهدان از طريق سه پرسشنامه وابستگي افراطي به كار، استرس شغلي و فرسودگي شغلي مورد مطالعه قرار گرفتند. براي تجزيه و تحليل داده‌ها از ضريب همبستگي و رگرسيون چندگانه همزمان با كمك نرم افزار spss21 استفاده شد.
يافته‌ها: ميانگين نمرات معلمان در متغيرهاي وابستگي افراطي به كار (0/64±3/97)، استرس شغلي(0/74±3/33)، و فرسودگي شغلي(0/79±3/48) بود كه همه موارد در سطح بالاتري از ميانگين نظري (3) قرار داشتند. مقدار ضريب همبستگي عجين شدن در كار، تمايل دروني به كار، لذت بردن از كار و وابستگي افراطي به كار با استرس شغلي به ترتيب 0/739، 0/743، 0/73 و 0/74 (p<0.01). بر اساس نتايج رگرسيون مولفه‌هاي وابستگي افراطي به كار 55/9 درصد از واريانس استرس شغلي را تببين مي‌كنند (p<0.05). مقدار ضريب همبستگي عجين شدن در كار، تمايل دروني به كار، لذت بردن از كار و وابستگي افراطي به كار با استرس شغلي به ترتيب 0/737، 0/739، 0/728 و 0/738 بود (p<0.01). بر اساس نتايج رگرسيون مولفه‌هاي وابستگي افراطي به كار 55/4 درصد از واريانس فرسودگي شغلي را تببين مي‌كنند (p<0.05).
نتيجه‌گيري: با توجه به رابطه مثبت و معنادار وابستگي افراطي به كار با استرس شغلي و فرسودگي شغلي معلمان، برگزاري دوره‌هاي آموزشي جهت آشنايي معلمان با پديده‌هاي وابستگي افراطي به كار، استرس و فرسودگي شغلي، پيامدهاي فردي و سازماني و راه‌هاي مقابله با آن‌ها و مديريت موثر وقت پيشنهاد مي‌شود.
چكيده لاتين :
Background and aims: The teachers assign very high amount of time to job activities
arbitrarily and voluntarily, which may result in addiction to work with positive and negative
outcomes. The main goal of current study is evaluating the relationship between extreme
dependence to work with job stress and job burnout in elementary school teachers of
Zahedan city.
Methods: This is a descriptive correlation study, carried out on 350 elementary school
teachers of Zahedan city who were selected using stratified random sampling method. The
data collected using three questionnaires including addiction to work questionnaire, job
stress questionnaire, and job burnout questionnaire. Data were analyzed using correlation
coefficient and multiple regression through SPSS v.21 software.
Results: The average (SD) score of teachers in dependent variables were 3.97±0.64 for
extreme dependence to work, 3.33±0.74 for job stress and 3.48±0.79 for job burnout, which
altogether were higher than average level from the theoretical point of view. The value of
correlation coefficient for work involvement, feeling of being driven to work, work
enjoyment, and extreme dependence to work were 0.739, 0.743, 0.73, 0.74 (p<0.01),
respectively. Based on result of regression, 55.9% of job stress variance was common with
extreme job dependence components (p<0.05). The values of correlation coefficient of work
involvement, feeling of being driven to work, work enjoyment, and extreme dependence to
work with job stress were 739.737, 0.0, 0.728, 0.738 (p<0.01), respectively. Based on
results of regression, the 55.4% of job burnout variance was common with extreme job
dependence components (p<0.05).
Conclusion: According to significant positive relationship between workaholism with job
stress and job burnout in teachers, it could be suggested to execute instructional courses for
familiarity of teachers with phenomena including extreme dependence to work, job stress,
job burnout, individual and organizational outcomes and their effective management.
