ارزيابي جايگاه مهار ايمني و متغيرهاي مرتبط با آن: مطالعه موردي در يك صنعت

Assessment of safety locus of control and its related factors: A case study in an industry

زمينه و هدف: عوامل مختلفي بر عملكرد ايمني كاركنان اثر دارد و يكي از متغيير‌هاي تعيين كننده‌هاي عملكرد ايمني، جايگاه مهار ايمني است. افراد با جايگاه مهار دروني اعتقاد دارند كه مي‌توانند بر روي وقايع كنترل داشته باشند از طرفي نظر افرادي كه جايگاه مهار بيروني دارند اين است كه وقايع در اثر عواملي مانند شانس، سرنوشت، محيط و عملكرد ديگران به وقوع مي‌پيوندند. بنابراين جهت پيشگيري از حوادث توجه به جايگاه مهار ايمني افراد نيز اهميت زيادي دارد. بر اين اساس، اين مطالعه با هدف تعيين جايگاه مهار ايمني و متغير‌هاي مرتبط با آن در كاركنان يك صنعت انجام شد. روش بررسي: اين مطالعه توصيفي تحليلي به صورت مقطعي بر روي 173 نفر از كاركنان يك صنعت در يكي از استان‌هاي مركزي كشور انجام شد. ابزار مورد استفاده شامل پرسش‌نامه دموگرافيك- شغلي و پرسش‌نامه‌ جايگاه مهار ايمني بود. جمع‌آوي اطلاعات به صورت خود گزارشي نيمه نظارتي انجام شد. اطلاعات با نرم افزار SPSS نسخه 20 و با آزمون‌هاي تي مستقل‌، همبستگي پيرسون و رگرسيون خطي چندگانه تجزيه و تحليل شد. يافته‌ها: ميانگين امتياز جايگاه مهار ايمني برابر با 5/08±38/87، بزرگتر از ميانگين در نظر گرفته شده براي پرسش‌نامه(36=µ) و دروني بود. از بين متغير‌هاي مورد مطالعه، ابتلا به بيماري، مصرف دخانيات و اشتغال به شغل دوم از نظر آماري ارتباط معني‌دار با جايگاه مهار ايمني داشتند اما ساير متغيرهاي فردي و شغلي مور مطالعه، ارتباط معني‌دار آماري با جايگاه مهار ايمني نشان ندادند. نتيجه‌گيري: برخي متغيرها مي‌توانند بر تصور افراد نسبت به ميزان كنترلي كه مي‌توانند بر وقايع داشته باشند اثر بگذارند و در واقع جايگاه مهار ايمني افراد را تحت تأثير قرار دهند. در نتيجه اين متغيير‌ها مي‌توانند با تغيير جايگاه مهار ايمني، به طور غير مستقيم بر عملكرد ايمني و وقوع حوادث اثرگذار باشند.

Background and aims: Various factors affect the safety performance of employees and safety locus of control (SLOC) is one of the main determinants. People with an internal locus of control believe that they can control events and conditions and people with an external locus of control believe that events caused by factors such as chance, fate, environment and performance of other people. Therefore, to prevent accidents attention to the SLOC is very important. This study aimed to determine the SLOC and its related factors in employees of an industry. Methods: This cross sectional study was conducted on 172 employees of an industry in a central provinces of Iran. Data collection was performed using demographic-job and SLOC questionnaires. Data Gathering was performed in a semi-supervised manner. Data analyzed with SPSS software (version20) using independent t-tests, Pearson correlation and liner regression. Results: The mean score of SLOC was 38.5±5.08 that is larger than the mean intended to scale (μ=36) in the studied population. Chronic disease, smoking and employment in second job have significant relationship with SLOC but other studied variables were not significantly associated with SLOC. Conclusion: Some variables may influence the perception of people about level of control and in fact affect people's safety locus of control. As a result, these variables could change safety locus of control and indirectly affect safety performance and accident occurrence.