ارزيابي ريسك خطاي انساني پرستاران در فرآيند هاي مراقبت ها باليني بخش اورژانس با روش شرپا و ارتباط آن با جو ايمني

Human error risk assessment of clinical care in emergency department with SHERPA approach and nurses safety climate analysis

زمينه و هدف: فرايندهاي مراقبت باليني بواسطه انسان محور بودن ارائه دهندگان و دريافت كنندگان خدمات از اهميت بالايي از نظر خطاي انساني برخوردار مي باشد. بخش اورژانس بيمارستان ها، از بخش هايي هستند كه بروز خطاهاي انساني مي تواند آسيب هاي فراواني را به سلامت بيماران وارد نمايد. اين پژوهش با هدف ارزيابي خطاهاي انساني بخش اورژانس بيمارستان به روش شرپا و ارتباط آن با جو ايمني پرستاران انجام گرديد. روش بررسي: مطالعه ارزيابي ريسك خطاي انساني به روش شرپا در بخش اورژانس بيمارستان انجام گرديد. پس از شناسايي فرآيندهاي اصلي خدمات مراقبت هاي باليني و پرستاري، وظايف و زير وظايف مربوط به هر فرآيند با استفاده از روش تجزيه و تحليل سلسله مراتبي وظايف (HTA) تعيين شد و با استفاده از روش شرپا و روش بحث گروهي متمركز با مشاركت پرستاران با تجربه و با سابقه كار در بخش اورژانس ارزايابي گرديد. در بخش جو ايمني اين مطالعه بر روي 100 پرستار شاغل در بخش اورژانس بيمارستان و همچنين پرستاران ديگر بخش ها كه كه سابقه كار حداقل 3 سال در اورژانس داشتند، انجام شد. بمنظور تحليل دقيق تر شرايط، وضعيت جو ايمني در كاركنان بخش اورژانس توسط پرسشنامه استاندارد جو ايمني با 22 گويه و در شش حيطه مورد ارزيابي قرار گرفت. نتايج بدست آمده توسط نرم افزار SPSS مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. يافته ها: با استفاده از روش تجزيه و تحليل سلسله مراتبي شغل، 10 فرآيند اصلي و 88 وظيفه و 760 زير وظيفه بخش اورژانس بيمارستان شناسايي گرديد. در ادامه با بكارگيري روش شرپا و تحليل فرايند ها و وظايف و زير وظايف شغلي، تعداد 610 حالت خطا شناسايي شد. از بين 10 فرايند اصلي مراقبت هاي باليني، اجراي دستورات دارويي با 24/26%، اقدامات عمومي با 14/42% و مراقبت از سيستم تنفس با 12/45% جزء فرايتدهاي با بيشترين پتانسيل ايجاد خطا شناسايي شدند. پس از تحليل نتايج بروش شرپا، درصد خطاهاي عملكردي برابر با 58% ، خطاهاي بازبيني با 21%. خطاهاي مربوط به تبادل اطلاعات با 9%، خطاهاي انتخابي با 8% و خطاهاي بازيابي با 4% محاسبه گرديد. پس از تعيين نوع خطاها، اقدام به تعيين سطح ريسك خطاهاي شناسايي شده گرديد. نتايج نشان داد كه در مجموع 144 خطا (24%) غير قابل قبول، 194 خطا نامطلوب (32%)، 178 خطا (29%) قابل قبول با تجديد نظر و 94 خطا (15%) قابل قبول بدون تجديد نظر بود. نتايج بررسي جو ايمني نيز نشان داد ارتباطات پرستاران با يكديگر در محيط كار (0/05 > P)، ارتباط پرستاران با پزشكان (0/05 > P) از مهمترين مولفه هاي تأثير گذار بر جو ايمني پرستاران مي باشد. در بررسي ديگر مؤلفه هاي جو ايمني در محيط بيمارستان، مؤلفه هاي و آگاهي افراد و همچنين ارتباط با سوپروايزها بيشترين سهم را در برقراري جو ايمني مثبت در سازمان بخود اختصاص دادند. نتيجه گيري: كاهش خطاهاي فرايندهاي مراقبت هاي باليني بواسطه ماهيت مشاغل مرتبط با اين بخش ها و پيامدهاي جبران ناپذير آنها اهميت بالايي دارد. روش شرپا با ساختاري نظام مند و قدرتمند قادر به رديابي خطاهاي انساني مي باشد و در كنار بكارگيري پرسشنامه استاندارد جو ايمني، تحليلي درست و نزديك به واقعيت از فرايند هايي كه عامل انساني بيشترين نقش را ايفا مي نمايد ارائه مي دهد.

Background and aims: Human errors have great connection with patient's health and safety in clinical centers. Emergency departments of clinical centers can be deeply effected by human errors due to the importance and speciefity of the clinical process. This study was performed for assessment clinical care related human errors with SHERPA approach and its possible connection with nurse's safety climate. Methods: The study performed on 100 nurses who served in two emergency departments of hospital and also all other departments which the nurses had the major of their experience in emergency department. A standard Safety attitude questionnaire was used for assessment of nurse's affective criteria on human errors rate. All clinical care processes were investigated for imprinting human errors by SHERPA approach and HTA method. All results were analysed by SPSS software. Results: The results for human error identification and risk assessment by SHERPA approach was depicted for total 10 major processes and 88 major tasks, 610 errors could possibly affect the clinical care program quality and also patients and nurses. Performing drug orders with 148 (24%) was the major emergency department's process. The major types of identified errors were performance errors with 355 errors (58%). The numbers of checking errors were 129 (21%), the identified errors on communication were 54 (9%), the errors on selection were 49 (8%) and finaly, errors on fixing the problems (recovery errors) were 23 (4%). After determining the number and types of identified errors, risk priority number was calculated with stimation of occurance and severity of each risk. The risults demonstrated that from total identified errors, 144 errors (24%) were unacceptable, 194 errors were undesirable, 178 errors (29%) were minor errors with minimum correction needed and there were 94 errors (15%) with no consequences. The results of safety climate questionnaire showed that communication between nurses in clinical centers depends on age, job duration and gender (P-Value < 0.05). Comunication with physicians also depens on gender and job duration (p< 0.05) and the results for nurses’ safety climate investigation demonstrated that parametrs such as knowledge and communicating with supervisors have most influence for domination of positive safety climate in clinicals centers and hospitals. Conclusion: Preventing medical errors is a crucial part of ensuring quality patient care. Errors in clinical care and rehabilitation procedures have particular significance in ensuring quality care and patient safety.