نقش عملكردي ابعاد شكلي و محتوايي ديوارنگاره ها در تداوم بخشي به هويت در منظر شهري اصفهان

The functional role of form and content of the murals in the continuity of the identity of the urban landscape

يكي از شيوه هاي مرسوم در اجراي ديوارنگارها اقتباس يا مثني سازي از ديگر آثار است كه بنا به مشاهدات عيني از گذشته تا كنون در مكان ها و فضاهاي عمومي بافت تاريخي اصفهان به منظور تداوم بخشي به هويت منظر شهري رواج داشته است. از اين رو هدف اصلي در اين تحقيق، سنجش ميزان انطباق پذيري ابعاد شكلي و محتوايي ديوارنگاره ها با نمونه هايي از اين دسته آثار، متناسب با ويژگي هاي بافت تاريخي است. بدين منظور با توجه به نظريه هاي مرتبط با هويت در منظر شهري، مهمترين شاخصه هاي تاثيرگذار در اين زمينه با روش ترامتني مورد واكاوي قرار گرفته است. بنابراين، سؤالات اصلي تحقيق مبني بر اين است كه در مرتبة اول، نقش عملكردي ابعاد شكلي و محتوايي ديوارنگاره ها در تداوم بخشي به هويت در منظر شهري چگونه است؟و در مرتبة دوم، موثرترين شاخصه ها در شكل گيري اين ابعاد در رابطه اي ترامتني كدامست؟ بدين جهت با استفاده از روش توصيفي- تحليلي و مقايسة ابعاد مذكور با نمونه هاي پيش متني به چگونگي اين روابط در كالبد منظر شهري پرداخته شده است. در نهايت يافته هاي تحقيق حاكي از وجود تعارضاتي در ميزان انطباق پذيري ابعاد كالبدي و متغيرهايي مرتبط با عناصر و كيفيات بصري همچون شكل، بافت، رنگ و نحوة ادراك محتوايي آنها در ديوارنگاره هايي است كه در دورة كنوني طراحي و اجرا شده است. بنابراين از اين يك سو، عدم توجه به مباني حاكم بر پيشينة اين دسته از آثار در رابطه اي ترامتني و وجود ناهماهنگي هايي در متغيرهاي مذكور، ناهنجاري هايي را خصوصاً در ابعاد شكلي، سبكي، موضوعي، مضموني و محتوايي در هويت بخشي به منظر شهري فراهم آورده اند؛ از سوي ديگر در ارتباط با كالبد مكاني، موجبات بر هم خوردن نسبت درون مايه با مكان، خنثي شدن جلوه هاي معنايي در درون مايه و عدم انطباق پذيري با كاربري مكان و همچنين گسست در توالي تصويري در نسبت با مركزيت بافت تاريخي را باعث گرديده اند.