تأثير عصاره‌هاي هيدروالكلي سالويا شريفي و سالويا ويرگاتا بر برخي پارامترهاي بيوشيميايي سرم در موش‌هاي صحرايي نر مبتلا به هيپرليپيدمي

The Effect of Salvia shariffi and Salvia virgata Hydroalcoholic Extracts on Some Serum Biochemical Parameters in Male Hyperlipidemic Rats

زمينه و هدف: هيپرليپيدمي، يك اختلال متابوليكي پيش‌رونده و جهاني است. هدف از مطالعه حاضر ارزيابي اثر عصاره‌هاي هيدروالكلي سالويا شريفي و سالويا ويرگاتا بر برخي پارامترهاي بيوشيميايي سرم در موش‌هاي صحرايي نر هيپرليپيدميك بود. مواد و روش‌ها: در اين مطالعه تجربي 40 موش صحرايي نر نژاد ويستار به 4 گروه مساوي: شاهد، هيپرليپيدمي، هيپرليپيدمي و تيمار با عصاره‌هاي هيدروالكلي سالويا ويرگاتا و سالويا شريفي (200 ميلي‌گرم بر كيلوگرم وزن بدن) تقسيم و يك ماه با جيره پرچرب تغذيه شدند. با سنجش كلسترول و تري‌گليسريد سرم، هيپرليپيدمي تأييد شد و عصاره‌ها به مدت 21 روز خورانده شد. در پايان، كلسترول، تري‌گليسريد و آنزيم‌هاي كبدي سرم اندازه‌گيري و داده‌ها توسط تحليل واريانس يك‌طرفه و آزمون تعقيبي Tukey آناليز شد. يافته‌ها: در مقايسه با گروه هيپرليپيدمي، كلسترول، تري‌گليسريد و ليپوپروتئين با دانسيته كم سرم در گروه‌هاي درمان كاهش معني‌داري يافت كه اين كاهش در گروه درمان با سالويا شريفي برجسته‌تر بود (05/0>p). هر دو عصاره، ليپوپروتئين با دانسيته بالا را افزايش دادند، اما اين افزايش تنها در گروه درمان با سالويا شريفي معني‌دار بود (05/0>p). آسپارتات آمينوترانسفراز و آلانين آمينوترانسفراز سرم در گروه‌هاي درمان در مقايسه با گروه هيپرليپيدمي كاهش معني‌داري يافت (به‌ترتيب 05/0>p و 01/0>p)؛ اما كاهش بين دو گروه درمان معني‌دار نبود (05/0˃P). نتيجه‌گيري: هر دو عصاره توانستند سبب بهبود پروفايل ليپيدي و آنزيم‌هاي كبدي در موش‌هاي صحرايي هيپرليپيدميك شوند، اما بهبود در گروه درمان با سالويا شريفي بارزتر بود.

Background and Objectives: Hyperlipidemia is a progressive worldwide metabolic disorder. The aim of the present study was evaluation of effects of Salvia shariffi and Salvia virgata hydroalcoholic extracts on some serum biochemical parameters in hyperlipidemic male rats. Materials and Methods: In this experimental study, 40 male Wistar rats were randomly divided into 4 equal groups including control, hyperlipidemic rats, and hyperlipidemic rats treated with S. virgata and S. shariffi hydroalcoholic extracts (200 mg/kg bw). High-fat diet was administered to rats for one month. Then, hyperlipidemia was confirmed by measurement of serum triglyceride and cholesterol levels and the extracts were orally treated to the groups for 21 days. Finally, serum cholesterol and triglyceride levels and hepatic enzymes were measured and the obtained data were analyzed using one-way ANOVA and Tukey's post hoc test. Results: Comparing to the hyperlipidemic group, the serum levels of cholesterol, triglyceride, and low-density lipoprotein were significantly reduced in the treated groups but this reduction was brilliant in the group treated with S. shariffi (P<0.05). Also, both extracts were able to increase the high-density lipoprotein level but it was only significant in the group treated with S. shariffi (P<0.05). Moreover, serum levels of aspartate aminotransferase and alanine aminotransferase were significantly decreased in the treated groups comparing to the hyperlipidemic group (P<0.05 and P<0.01, respectively) but this reduction was not significant between the treated groups (P˃0.05). Conclusion: Both extracts could improve lipid profile and liver enzymes in hyperlipidemic rats but this improvement was more pronounced in the S. shariffi treated group.