بررسي ساختار سازه اي واكه هاي زبان آذري در بزرگسالان آذري زبان 18 تا 24 ساله

Investigation of Formant Structure in Azeri Language Vowels in Azeri Adults Aged 18-24 Years Old

ساختار سازه ­اي مهمترين ويژگي­ آكوستيكي واكه­ ها است وچون واكه­ مركز اصلي هجاست، بنابراين بررسي سازه­ ها در واكه­ ها داراي اهميت زيادي مي­باشد. بنابراين، هدف از اين پژوهش بررسي ساختار سازه­اي (3 سازه­ ي اول) در 9 واكه­ ي آذري در بزرگسالان آذري زبان مي­باشد. روش بررسي: مطالعه حاضر يك مطالعه مقطعي و توصيفي-تحليلي بود. شركت كنندگان در اين مطالعه50 نفر (25مرد-25زن) از دانشجويان دانشگاه علوم پزشكي تبريز در فاصله­ ي سني 24-18 سال بودند. فركانس پايه­ ي واكه ­هاي /i/ و /a/ و فرمنت اول، دوم و سوم 9 واكه­ ي آذري توسط نرم افزار پرت (Praat)، ضبط و تحليل شد. تجزيه و تحليل هاي آماري با استفاده از نرم افزار SPSS انجام پذيرفت. در صورت برخوردار بودن داده ­ها از توزيع طبيعي از آزمون tمستقل و در صورت برخوردار نبودن داده­ ها از توزيع طبيعي از آزمون من ويتني (Mann-Whitney) استفاده شد. يافته­ ها: فركانس پايه­ ي واكه­ ي /a/و /i/ در زنان، به طور معناداري بالاتر از مردان است. واكه­ ي /æ/ و /i/در در هر دو جنس، به ترتيب، داراي بيشترين و كمترين(F1) First Formant Frequency هستند. بيشترين Second Formant Frequency (F2) در هر دو جنس /i/ و كمترين F2 در مردان /æ/ و در زنان /o/مي­ باشد. همچنين، در هر دو جنس بيشترين (F3) third Formant Frequency واكه­ي /i/ و كمترين، واكه­ ي/Ø/ مي­ باشد. نتيجه ­گيري: واكه­ ي /æ/ و /i/ در هر دو جنس به ترتيب، بازترين و بسته ­ترين واكه ­ها هستند. واكه­/i/ در هر دو جنس و واكه ­ي /æ/ در مردان و /o/ در زنان به ترتيب پيشين ­ترين و پسين­ ترين واكه­ ها هستند. گردترين واكه­ ي آذري /Ø/ و گسترده ­ترين آن­ها واكه­ ي /i/ مي ­باشد.

Purpose: Formant structure is the most important acoustic characteristic of vowels and the vowel is the main center of syllables. Therefore, an investigationof their formants structure is of great importance.The aim of the present study was to investigate the nine Azeri vowel's formants. Methods: The present study was a cross-sectional and descriptive-analytic study. The participants of this study were 50 (25 males-25 females) students of Tabriz University of Medical Sciences with their age ranging from 18-24 years old. The fundamental frequency (F0) of /a/ and /i/ vowels and the first, second, and third formants (F1, F2, F3) of nine Azeri vowels were determined with using Praat software. Statistical analysis was performed with SPSS software. When the data were normally distributed, independent t-test was used. Otherwise, Mann-Whitney test was used. Results: F0 of /a/ and /i/ vowels are significantly higher in females than males. /æ/ and /i/ vowels in the both sexes, respectively, have the most and least F1. The most F2 in the both sexes is /i/ and the least F2 in male /æ/ and in females is /o/. Also, in both sexes, the most F3 is /i/ vowel and the least F3 is /ø/ vowel. Conclusion: /æ/ and /i/ vowels in the both sexes, respectively, are the most open and closed vowels. /i/ vowel in the both sexes and /æ/ in males and /o/ in females respectively, are the most front and most back vowels. The roundest vowel in Azeri is /ø/ and the most spread vowel is /i/.