پديد آورندگان :
شهبازي، اكرم دانشگاه علوم پزشكي سمنان - دانشكده پزشكي - گروه پزشكي اجتماعي , قرباني، راهب دانشگاه علوم پزشكي سمنان - دانشكده پزشكي - گروه پزشكي اجتماعي , فريور، فرشيد دانشگاه علوم پزشكي سمنان - مركز بهداشت شهرستان سمنان , شاه حسيني، عليرضا دانشگاه علوم پزشكي سمنان - مركز بهداشت شهرستان سمنان
چكيده فارسي :
سابقه وهدف: بقا، سلامت و رشدكودكان ارتباط مستقيم با تغذيه آنان دارد وسوء تغذيه كودكان ،مشكل شايع بيش‌تركشورهاي درحال توسعه مي‌باشد. سن شروع تغذيه تكميلي در شيرخواران موقعي است كه شيرخوار نمي‌تواند مقادير كافي انرژي و مواد غذايي را از شير مادر به تنهايي كسب كند. شروع زودرس و ديررس غذاي تكميلي هر دو باعث ايجاد عوارض شديد مي‌شود و سن مناسب اين كار از پايان 6 ماهگي است. باتوجه به اهميت زمان شروع تغذيه تكميلي، اين تحقيق درسمنان به منظور برآورد سن شروع تغذيه تكميلي و عوامل مرتبط باآن انجام شد. مواد و روش‌ها: اين مطالعه مقطعي برروي 400 نفر از كودكان 12-6 ماهه شهر سمنان انجام گرديد. در هر يك از هشت مركز بهداشتي درماني شهر سمنان 50 مادري كه جهت پايش فرزندخود مراجعه كرده بودند، انتخاب و پرسش‌نامه توسط پرسنل بهداشتي با مصاحبه از مادران شيرده (يا توسط مادر) تكميل گرديد. يافته‌ها: 3/76 درصد مادران تغذيه تكميلي شيرخواران را از 6 ماهگي آغاز كردند. شايع‌ترين غذاي كمكي مورد استفاده (5/69 درصد) در اولين تغذيه فرني بود. ميانگين (± انحراف معيار) سن شروع تغذيه تكميلي60/0± 86/5 ماهگي بود. 5/97درصد مادران آموزش لازم براي تغذيه شيرخواران خود را از طريق حضوري، جزوه و كتاب،كارت واكسن و پمفلت قبل از 6ماهگي شيرخوار فرا گرفته بودند. بين سن شروع تغذيه تكميلي با اشتغال مادران (049/0= P)، سن مادر (040/0= P)، سطح سواد پدر(002/0= P) و نوع زايمان (015/0= P) ارتباط معني‌داري وجود داشت. اما بين جنس كودك، نوع شير مصرفي، رتبه تولد، مركزمراقبت از شيرخوار، سطح سواد مادر، اولين غذاي كمكي شيرخوار و روش آموزش مادران با سن شروع تغذيه تكميلي ارتباط معني‌داري ديده نشد. نتيجه‌گيري: يافته‌ها نشان مي‌دهد كه اگرچه 5/97 درصد مادران آموزش لازم براي شروع تغذيه تكميلي را ديده‌اند ولي حدود23درصد آنها در موعد مقرر تغذيه تكميلي را آغاز نكرده‌اند. لذا ضروري است دامنه آموزش وسيع‌تر شود و آموزش موثرتري توسط مراكز بهداشتي درماني به مادران (بالاخص مادران با زايمان طبيعي و سنين بالا) داده شود.
چكيده لاتين :
Introduction: There is a relationship between children’s survival, development and health and their feeding. Malnutrition is a common complication in most of the developing countries. Complementary feeding begins in infants when they can not obtain enough energy and nutrients from mother’s milk. Both early and late beginning of complementary nutrition lead to severe complications, and suitable age for feeding in infants is after month 6. The present study was performed to estimate the age of beginning of complementary feeding and related factors in infants of Semnan. Materials&Methods: In this cross sectional study, 400 infants aged 6-12 months were analized via questionnaire. In each of 8 health centers in Semnan, 50 mothers who referred to health care centers, filled up questionnaires. Results: 76.3% of mothers begin the complementary feeding from 6 months after delivery. The most common complementary food, which was used, was cereal (69.5%). Mean (±SD) beginning age of complementary feeding was 5.86±0.60 month. Most of mothers (97.5%) had been received information about infant’s feeding through appointments, books, vaccination card and pamphlet prior to their infants reach to age 6 month. There was a significant relationship between occupation of mother (P=0.049), age of mother (P=0.040), father's educational level (P=0.002), type of delivery (P=0.015) and the beginning age of complementary feeding. However, no significant relationship was observed between gender, type of milk, birth order, type of health care center, mother's educational level, first complementary feeding, type of mother's education and the beginning age of complementary feeding. Conclusion: The findings of current study showed that 97.5% of mothers were educated for beginning of complementary feeding in a suitable time however, about 23% of them didn’t begin complementary feeding in an appropriate time. Therefore, it seems more effective education is necessary to give by health care centers to mothers especially for older mothers and those have normal delivery.
