ارزيابي كيفيت بتا كاروتن استخراج ‌شده از آزولا فيليكوئيدس (Azolla filiculoides) تالاب انزلي به روش حلال آلي

Evaluation of the Quality of Beta-Carotene Derived from Azolla Filiculoides in the Anzali Wetland Using the Organic Solutions Method in Autumn

سابقه و هدف: در مورد تهيه بتا كاروتن از آزولا در خارج از كشور تحقيقاتي انجام شده است اما تاكنون در ايران پژوهشي در اين زمينه صورت نگرفته است. اين پژوهش با هدف تعيين مقدار، كيفيت و درصد خلوص بتا كاروتن استخراج‌شده از آزولاي تالاب انزلي در فصل پاييز و مقايسه آن با نوع سنتتيك انجام شد. مواد و روش‌ها: براي اجراي اين پروژه يك تيمار شامل بتا كاروتن استخراج‌شده به روش حلال آلي از آزولاي تالاب انزلي در فصل پاييز در نظر گرفته شد. تيمارها به مدت يك سال در دماي پنج درجه سلسيوس نگهداري شدند. از بتا كاروتن سنتتيك به‌عنوان شاهد استفاده شد. كيفيت تيمارها با استفاده از آزمايش‌هاي شيميايي شامل تعيين مقدار و كيفيت بتا كاروتن، رنگ سنجي (هانترلپ)، درصد خلوص و ويتامين A به‌وسيله HPLC، مدت‌زمان ماندگاري و حلاليت بتا كاروتن طبيعي بررسي شد. يافته‌ها‌: در نتايج آزمايش‌هاي شامل درصد خلوص، غلظت، رنگ سنجي، تركيبات ويتامينه، حلاليت و مدت‌زمان ماندگاري در بتاكاروتن آزمايشي در مقايسه با شاهد تفاوت معني‌دار مشاهده شد (05/0(P<. طي مدت‌زمان ماندگاري اين فاكتورها در تيمارهاي آزمايشي و شاهد تفاوت معني‌دار نشان ندادند (05/0(P>. بر اساس نتايج به دست آمده از آزمايشات شيميايي و همچنين مدت زمان ماندگاري نمونه آزمايشي مي توان مطرح كرد كه بتا كاروتن طبيعي استخراج شده از آزولا در فصل پاييز تا پايان مدت زمان ماندگاري در دماي يخچال كيفيت شيميايي مطلوبي داشت. نتيجه گيري: با توجه به وجود تفاوت معني‌دار بين بتا كاروتن استخراج‌شده از آزولا در مقايسه با نوع سنتتيك از حيث خلوص، غلظت، رنگ سنجي و ويتامين A و عدم وجود تفاوت معني دار در مدت‌زمان ماندگاري و با توجه به ارجحيت بتا كاروتن طبيعي استخراج‌شده از آزولا در مقايسه با نوع سنتتيك از حيث بهداشت مواد غذايي مي‌توان كاربرد بتا كاروتن طبيعي تهيه‌شده از آزولا را به‌جاي بتا كاروتن سنتتيك در صنعت غذايي پيشنهاد كرد.

Background and Objectives: Beta-carotene was prepared from Azolla by Lejeune et al. (2000). Beta carotene production from Azolla filiculoides in the Anzali wetland has not been investigated in Iran so far. The present project was aimed at determining the content, quality, and purity of β-carotene extracted from Azolla filiculoides in the Anzali Wetland, and comparing it with synthetic β-carotene. Material and Methods: One treatment had β-carotene derived from Azolla filiculoides in the Anzali Wetland through the organic solutions method in the Autumn of 2014. The treatments were kept at 5 °C for one year. Synthetic β- carotene was used as the control. The quality of the treatments was assessed by the measurement of the content and quality of β-carotene, colorimetry using the Hunter-LAB method, determination of the purity and vitamin A employing HPLC, estimation of the dwell-time duration at 5 °C, and measurement of the solubility of β-carotene in water. Results: The results of the tests regarding the purity, concentration, colorimetric, vitamin compounds, dwell time, and solubility in the experimental β-carotene, compared with those in the control, revealed significant difference (p<0.05). Moreover, the factors showed no significant difference between the control and experimental treatments during the dwell time (p>0.05). According to the achieved results from chemical tests and the shelf life of the test samples, the natural β-carotene had a desirable chemical quality during the storage period at 5 °C for one year. Conclusions: Since there was a significant difference between the β-carotene derived from Azolla filiculoides and the synthetic one in terms of the chemical tests, purity, and dwell time, and as the natural β-carotene derived from Azolla filiculoides takes precedence over the synthetic one in terms of the food hygiene, it is recommended that natural β- carotene extracted from Azolla filiculoides be substituted for synthetic β-carotene in the food industry.