پديد آورندگان :
زارعي، مهوش , عزيزي، مجيد دانشگاه فردوسي مشهد - دانشكده كشاورزي , تهراني فر، علي دانشگاه فردوسي مشهد - دانشكده كشاورزي , راحمي، مجيد دانشگاه شيراز - دانشكده كشاورزي
كليدواژه :
پرولين , كاروتنوئيد , كلروفيل , نشاسته , هدايت روزنه اي
چكيده فارسي :
شور شدن خاكها در اثر تجمع نمك در خاك، توليد محصول هاي كشاورزي از جمله انجير را كاهش ميدهد.به منظور بررسي تاثير سطح هاي مختلف تنش شوري (0/6، 4، 6 و 8 ميلي موس بر سانتيمتر) بر چهار دورگه انجير، آزمايشي به صورت فاكتوريل در قالب طرح به طوركامل تصادفي انجام شد. دانهال هاي مورد ارزيابي از تلاقي رقم مادري سبز (S) و چهار رقم برانجير پوزدنبالي (P)، خرمايي (K)، شاه انجيري (Sh) و دانه سفيد (D)؛ (SxSh, SxK, SxP و SxD) بهدست آمده بودند. اعمال تنش شوري در سطح هشت ميلي موس بر سانتيمتر منجر به افزايش غلظت پرولين (9/18 برابر )كاروتنوييدها (8/04%)، تراكم روزنه (54/13%)، كاهش مقدار نسبي آب برگ (15/24%)، نشاسته (39/24%)، طول (23/68%) و قطر روزنه (24/60%) و هدايت روزنه اي (73/59%) نسبت به تيمار شاهد شد. با افزايش سطح شوري تا شش ميلي موس بر سانتيمتر، غلظت قندهاي محلول كل، كلروفيل b و كلروفيل كل در مقايسه با تيمار شاهد افزايش يافت. بيشترين مقدار پرولين، كلروفيل هاي a و b كلروفيل كل، كاروتنوييدها، قندهاي محلول كل و نشاسته در دورگه SxK اندازه گيري شد. در حاليكه كمترين مقدار نسبي آب برگ در دورگه SxD و كمترين غلظت كلروفيل b و كل در دورگه SxSh اندازه گيري شد. همچنين دورگه SxSh بيشترين مقدار كاهش طول و قطر روزنه و بيشترين افزايش تراكم روزنه اي زير شرايط تنش شوري را داشت، در حاليكه كمترين مقدار تراكم روزنهاي در دورگه SxK مشاهده شد. همچنين در تيمار هشت ميلي موس بر سانتيمتر، بيشترين , كمترين درصد تغييرهاي هدايت روزنه اي نسبت به تيمار شاهد به ترتيب در دورگه هاي SxP و SxK مشاهده شد. در بين چهار دورگه مورد بررسي، SxK شرايط تنش شوري را بيشتر از بقيه تحمل نمود و امكان استفاده از اين دورگه در خاك هاي شور تا سطح هشت ميلي موس بر سانتيمتر وجود دارد.
چكيده لاتين :
Soil salinization, resulting from the accumulation of water- soluble salts in the soil, adversely
impacts on agricultural production including figs. To investigate the effects of different salinity
levels (0.6, 4, 6 and 8 mmhos.cm-1 NaCl) on four fig hybrids, an experiment was performed as
factorial based on completely randomized design. The investigated seedlings were offsprings of
‘Sabz’ as maternal parent and four caprifigs namely ‘Pouz Donbali’(P), ‘Khormaei’(K),
‘Shahanjiri’(Sh) and ‘Daneh sephid’(D); (S×P, S×K, S×Sh and S×D). Salinity at level 8
mmhos.cm-1 increased proline (9.18-fold), carotenoids (8.04%) and stomata density (54.13%), and
also decreased relative water content (15.24%), starch (39/42%), length (23.68%) and width
(24.60%) of stomata and stomata conductance (73.59%) compared with the control treatment.
With increasing salinity level to 6 mmhos.cm-1 increased total soluble sugars, Chlb and total Chl
in comparison with the control treatment. The most proline, Chla, Chlb, total Chl, carotenoids, total
soluble sugars, starch was measured in S×K hybrid, whereas the lowest relative water content was
measured in S×D hybrid and the lowest Chlb and total Chl was measured in S × Sh hybrid.
Moreover, S × Sh hybrid had the most decrease in stomata length and width and most increase in
stomata density under the salinity condition, while the lowest stomata density was found in S×K
hybrid. Moreover, the most and lowest changes in the percentage of stomata conductance under
treatment 8 mmhos.cm-1 in comparison with the control treatment were found in S×P and S×K
hybrids, respectively. Among the studied hybrids, S×K was shown salinity tolerance more than
other hybrids and it is possible to use of this hybrid in the salinity soils up to 8 mmhos.cm-1.
