كليدواژه :
روحانيون , روشنفكران , جنبش مشروطه , ائتلاف , استبداد , قانون
چكيده فارسي :
جنبش مشروطه از جمله دستاوردهاي رويارويي ما با انديشه‌هاي مدرن بوده است. اين جنبش حاصل ائتلاف نيروهاي اجتماعي بسياري از جمله روحانيون و روشنفكران بود. اين دو نيروي اجتماعي داراي تأثير بسياري در تاريخ كشور هستند. تأثير اين دو نيروي اجتماعي در جنبش‌هاي اجتماعي به قدري مهم و اثرگذار است كه ائتلاف آنها در جنبش مشروطه سبب پيروزي نهضت و افتراق آنان منجر به جدايي و بازگشت به اقتدارگرايي شد. اين پژوهش به بررسي تاريخي زمينه‌هاي ائتلاف روحانيون و روشنفكران در جنبش مشروطه مي‌پردازد. يافته‌هاي تحقيق نشان مي‌دهد كه زمينه‌ها و دلايل ائتلاف آنها مي‌تواند به استبدادستيزي، منافع و حقوق اقتصادي، عدم آگاهي نسبت به مشروطه، حذف برخي رجال، قانون‌خواهي، تشكيل عدالت‌خانه و مجلس مشروطه، نفوذ بيگانگان، تغيير راهبردها و... نقش ايفا كند. البته عوامل ياد شده علل قطعي ائتلاف بين روشنفكران و روحانيون نمي‌باشند؛ بلكه مي‌توان آنها را به‌عنوان شروطي در نظر گرفت كه ائتلاف را تسهيل كرده‌اند.
