تاثير تنش شوري ناشي از كلريدسديم بر برخي ويژگي‌هاي رشدي و فعاليت آنزيم هاي آنتي اكسيدان بذر دو اكوتيپ كاسني (Cichorium intybus)

Evaluation of the effect of NaCl salt stress on some growth traits and antioxidant enzymes in two chicory (Cichorium intybus) seed ecotypes

به­ منظور بررسي اثر سطوح مختلف شوري بر جوانه زني بذر، رشد اوليه و فعاليت آنزيمهاي آنتي اكسيدان دو اكوتيپ كاسني (Cichorium intybus) پژوهشي به ­صورت آزمايش فاكتوريل بر پايه طرح كاملاً تصادفي با چهار تكرار در سال 1392 در آزمايشگاه دانشكده كشاورزي دانشگاه شيراز اجرا شد. تيمارهاي آزمايشي شامل تركيبي از پنج سطح مختلف تنش شوري (آب شهر (0/62 به عنوان شاهد)،3 ،6، 9 و 12 دسيزيمنس بر متر) از نمك كلريد سديم و دو اكوتيپ سياه و سفيد كاسني بودند. نتايج نشان داد كه تنش شوري و افزايش شدت آن درصد و سرعت جوانه زني بذرها را در هر دو اكوتيپ كاهش داد. در هر دو اكوتيپ بيشترين جوانه زني (100 درصد) در محلول آب شهر و 3 دسيزيمنس بر متر و كمترين جوانه زني (37 درصد) در غلظت 12 دسيزيمنس بر متر مشاهده شد. كمترين طول ريشه­ چه (14/2 ميلي­متر) و كمترين طول ساقه ­چه (12/45 ميلي­متر) در بذرهايي ديده شد كه تحت تيمار شوري 12 دسي­زيمنس بر متر قرار گرفته بودند. تأثير تنش شوري بر ميزان فعاليت آنزيمهاي آنتي اكسيدان نشان داد كه با افزايش سطح تنش شوري ميزان فعاليت آنزيمها افزايش يافت. بيشترين فعاليت اين آنزيم، 502/42 در واحد وزن تر مربوط به بذرهاي با شوري 12 دسي­زيمنس بر متر­ و­ كمترين فعاليت آن (301/01 در واحد وزن­ تر) در تيمار شاهد مشاهده شد اما در اكوتيپ سياه، آنزيم پراكسيداز با افزايش غلظت شوري از 9 به 12 دسيزيمنس بر متر كاهش يافت. همچنين تحمل به شوري در اكوتيپ سياه با فعاليت آنزيم هاي آنتي ا كسيدان به­ ويژه كاتالاز رابطه مثبتي داشت.

In order to evaluate the effect of salt stress on seed germination, early growth and antioxidant enzymes activity of Chicory ecotypes (Cichorium intybus) a factorial experiment was conducted based on completely randomized design with four replications at College of Agriculture, Shiraz University in 2013. The treatments were included five salinity levels [tap water (0.62), 3, 6, 9, 12 dS m-1] of sodium chloride and chicory ecotypes (Black and White). The results showed that germination rate and germination percentage were decreased in both ecotypes with increment of salinity severity. In both ecotypes, the highest germination (100%) was observed in tap water and 3 dS m-1 and the lowest germination (37%) was obtained at 12 dS m-1. The lowest root (14.2 mm) and shoot length (12.45mm) was obtained at 12 dS m-1 respectively. The effect of salt stress on antioxidant enzyme activity was significant, so that those were enhanced with increment of salt stress; however, increasing in salinity level from 9 to 12 dS m-1 was associated with reduction in peroxidase activity in Black ecotype. The results of this study revealed that the White species was more affected by increasing in salt concentration, so it had more sensitivity salt stress. The salt tolerance also had a positive relationship with the antioxidant enzymes activities in Black ecotype, especially for catalase.