بررسي تاثير تنش شوري و كيتوزان بر شاخص هاي جوانه زني بذر دو گياه دارويي مرزه (.Satureja hortensis L) و بادرشبي (.Dracocephalum moldavica L)

Effect of chitosan and salinity stress on seed germination characteristics of savory (Satureja hortensis L.) and dragonhead (Dracocephalum moldavica L

بادرشبي (.Dracocephalum moldavica L) و مرزه تابستانه (.Satureja hortensis L) از گياهان دارويي و معطر مهم هستند كه اسانس آن ها در صنايع داروسازي و غذايي مورد استفاده قرار مي گيرد. اين پژوهش، به منظور مطالعه اثر تنش شوري و كيتوزان بر شاخص هاي جوانه زني بذور گياهان دارويي مرزه تابستانه و بادرشبي، انجام شد. براي بررسي اثر تيمارهاي كيتوزان (در سه سطح صفر، 1 و 2 درصد) و شوري (در سه سطح صفر، 4 و 6 دسي زيمنس بر متر) بر جوانه زني بذور اين دو گياه، دو آزمايش به صورت فاكتوريل در قالب طرح پايه كاملا تصادفي با سه تكرار در آزمايشگاه فيزيولوژي دانشكده كشاورزي دانشگاه كردستان در سال 1393 به اجرا در آمد. يافته هاي حاصل از اين پژوهش نشان داد، كاربرد كيتوزان 2 درصد، موجب حصول بالاترين مقادير سرعت و درصد جوانه زني گياهان دارويي بادرشبي و مرزه تابستانه گرديد، اما با افزايش سطوح تنش شوري، صفات نام برده كاهش يافتند. كاربرد سطوح كيتوزان 1 و 2 درصد، اثر افزايشي بر صفات طول ريشه چه، طول ساقه چه، وزن تر و خشك ساقه چه و ريشه چه در شرايط تنش شوري داشتند، به طوري كه، مطلوب ترين برهم كنش بين تيمارها براي صفات ذكر شده در هر دو گياه مربوط به كاربرد كيتوزان 2 درصد در سطح 6 دسي زيمنس بر متر تنش شوري بود.

Dragonhead (Dracocephalum moldavica L.) and savory (Satureja hortensis L.) are the important aromatic and medicinal plants. Their essential oil used in medicinal and food industries. The aim of this research was to determine the effects of chitosan and salinity levels on seed germination characteristics of savory and dragonhead. Therefore two experiments were conducted to investigation the effect of chitosan (0, 1 and 2%) and salinity (0, 4 and 6 ds/m) on seed germination of these two plants. Experimental design was completely randomized design with factorial arrangement of treatments with three replications. The experiments were conducted in Kurdistan University, Iran, in 2013. The results indicated that using chitosan (2%) caused the highest values of germination rate and germination percentage of dragonhead and savory, whereas salinity stress decreased the mentioned traits. Application of chitosan 1% and 2% increased root and shoot length, fresh and dry weight of shoot and root under salinity stress. Generally the most favorable interaction treatment for mentioned traits was the chitosan 1% combined with 6 ds/m salinity stress in the in both plants.