تاثير تصفيه‌وش و كرك‌گيري بر جوانه‌زني بذر و بنيه گياهچه پنبه(Gossypium hirsutum L) رقم ساحل

Effect of ginning and delinting on Sahel cotton (Gossypium hirsutum L.) cultivar seed germination and seedling vigor

اين تحقيق به ­منظور بررسي تأثير تصفيه ­وش و كرك­ گيري بر جوانه ­زني بذر و بنيه گياهچه پنبه رقم ساحل، توليد استان گلستان، به ­صورت فاكتوريل برپايه طرح كاملاً تصادفي با 4 تكرار اجرا شد. تيمارها شامل تصفيه­ وش بذري توليد شده در 2 منطقه انبار الوم و گنبدكاووس(به­ ترتيب در غرب و شرق استان) با دستگاه­هاي جين8 و 16 اره­اي در 2 كارخانه تصفيه­ وش در 2 منطقه، تصفيه وش بذري با جين غلتكي دستي و جداسازي تارهاي بلند با دست و كرك ­گيري بذرها با اسيدسولفوريك بودند.. نتايج نشان داد اثرمتقابل منطقه توليد بذر و تصفيه­ و شو كرك­­ گيري بر صفات مورد بررسي معني ­دار بود. بذرهاي تصفيه شده با جين غلتكي دستي و جين16 اره­اي و كرك­ گيري نشده شرق استان، به ­ترتيب بالاترين و پائين ­ترين درصد گياهچه ­هاي عادي را داشتند.همچنين بذرهاي تصفيه شده با دست و كرك­­ گيري نشده شرق استان، داراي كمترين درصد گياهچه­ هاي غيرعادي بودند. به­ ترتيب كمترين و بيشترين متوسط زمان جوانه ­زني و ضريب سرعت جوانه­ زني نيز مربوط به بذرهاي با جين غلتكي دستي تصفيه شده و كرك ­گيري نشده غرب استان بودند.بذرهاي با جين غلتكي دستي تصفيه شده و كرك­­ گيري شده غرب و تصفيه شده با جين 16 اره­اي كارخانه پنبه پاك­كني گنبداستانو كرك­­ گيري نشده به ­ترتيب از بيشترين و كمترين شاخص وزني بنيه گياهچه برخوردار بودند.همچنين بيشترين و كمترين شاخص طولي بنيه گياهچه به­ترتيب به بذرهاي كرك­­ گيري شده تصفيه شده با جين غلتكي دستي شرق استان و بذرهاي كرك­­ گيري نشده و با جين 16 اره­اي كارخانه پنبه پاك­ كني گنبد تصفيه شده همين منطقه تعلق داشت.به­ طوركلي براساس نتايج اين تحقيق مشخص گرديد، بذرهاي توليد شده در شرق استان گلستان از حساسيت كمتري نسبت به كرك­ گيري با اسيد برخوردار بوده و براي تصفيه وش­هاي بذري اين رقم؛ خصوصاً وش­هاي بذري توليد در غرب استان گلستان، مي­ توان از دستگاه جين غلطكي استفاده نمود تا آسيب خسارت مكانيكي پوسته بذر و اثر كرك ­گيري با اسيد بر قابليت جوانه زني و بنيه بذر و گياهچه كاهش يابد.

In order to study the effect of ginning and delinting on Golestan province produced Sahel cotton (Gossypium hirsutum L.) cultivar planting seed germination and seedling vigor, this research was carried out as factorial experiment based on completely randomized design by four replications. Treatments were including ginning of produced cottonseed in two regions, Anbar Oloom and Gonbad (respectively west and east regions of Golestan province) by8 an 16 saw gin machines at two ginning plants at two regions, ginning by manual roller gin machine and hand ginning and delinting by acid sulfuric.Results revealed that seed production region, cotton seed ginning methods and delinting interaction on studied traits was significant. Ginned by manual roller gin and 16 saw gin and not delinted seeds of province east, had respectively highest and lowest normal seedlings percent. Also hand ginned and not delinted seeds of province east had the lowest abnormal seedlings percent. Also lowest and highest mean germination time and coefficient of velocity of germination respectively related to west of province seeds which their cottonseed ginned by manual roller gin and not delinted. Not delinted and cottonseed ginned by manual roller gin seeds west of province and east of province not delinted and cottonseed ginned by16 saw gin machine of Gonbad ginning plant seeds respectively had most and lowest seedling weight vigor index. Also highest and lowest seedling length vigor index belonged to delinted and ginned by manual roller gin seeds of Golestan province east and not delinted and ginned by by16 saw gin machine of Gonbad ginning plant seeds of this region respectively. Totally, based on this research results revealed that, seeds produced at east of Golestan province had low susceptibility to acid delinting and recommended for Sahel cottonseed ginning, especially produced at west of Golestan province cottonseeds, roller ginning machine used till seed coat damage and delinting by acid effect on germination ability and seed and seedling vigor decreased.