تأثير رنگ پوسته بر جوانه‌زني بذر گياه خردل (Brassica compestris Var. Parkland) تحت تنش‌ شوري و خشكي

The effect of seed coat colour on mustard (Brassica compestrisVar. Parkland) seed germination under salinity and drought stress

به­ منظور ارزيابي واكنش خصوصيات جوانه ­زني بذرهاي ناجورشكل خردل (سياه و زرد) به تنش ­هاي شوري و خشكي، دو آزمايش جداگانه به ­صورت فاكتوريل در قالب طرح كاملاً تصادفي با چهار تكرار و هفت تيمار در دانشكده كشاورزي دانشگاه فردوسي مشهد انجام شد. عوامل مورد بررسي در اين آزمايش­ها شامل فاكتورهاي خشكي و شوري هر كدام در هفت سطح (صفر، 2- ، 4- ، 6- ، 8- ، 10- و 12- بار) و رنگ پوسته بذر در دو سطح (سياه و زرد) بودند. نتايج حاكي از تأثير منفي و معني ­دار تنش شوري و خشكي بر خصوصيات جوانه­ زني هر دو بذر (سياه و زرد) بود. در هر دو بذر (سياه و زرد) با افزيش ميزان تنش شوري و خشكي تمام صفات اندازه­ گيري شده كاهش پيدا كرد، اما اين كاهش بسته به رنگ پوسته بذر متفاوت بود. مقاومت به تنش درصد جوانه ­زني در بذرهاي زرد بالاتر از بذرهاي سياه بود، اما در صفات سرعت جوانه ­زني، طول ريشه ­چه و ساقه ­چه و بنيه بذر مقاومت بذرهاي سياه بيش­تر از بذرهاي زرد بود. به­ طوركلي يافته­ هاي اين پژوهش بيانگر آن است كه بذرهاي سياه خردل نسبت به بذرهاي زرد داراي مقاومت بيش­تري در برابر هر دو تنش خشكي و شوري مي­ باشند.

In order to assess the germination characteristics of mustard heteromorphic seeds (black and yellow) under salinity and drought stress, two separate experiments carried out as factorial based on completely randomized design with four replications and seven treatments in Agriculture Faculty of Ferdowsi University of Mashhad. The studied factors included salinity and drought treatments in seven levels (zero, -2, -4, -6, -8, -10 and -12 bar) and seed coat color in two levels (black and yellow). The results showed the significant and negative effect of salinity and drought stress on germination characteristics in both seed (black and yellow). In both seed (black and yellow), all measured germination indices reduced by increasing salinity and drought stress, but this reduction was different. Germination percentage of yellow seeds had more resistance to stress than black seeds. Germination rate, radical and plumule length and seed vigor index of black seeds was more resistance than yellow seeds. Generally findings of this research showed black seeds had more resistance to both of salinity and drought stress.