كليدواژه :
روند ژنتيكي , روند محيطي , روند فنوتيپي , گوسفند مهربان
چكيده فارسي :
براي ارزيابي برنامه هاي اصلاح نژادي و مديريتي گذشته و طرح ريزي برنامه هاي آينده لازم است كه روندهاي ژنتيكي، محيطي و فنوتيپي صفات مهم در سال هاي گذشته برآورد شوند. در اين پژوهش، به منظور برآورد روندهاي ژنتيكي، محيطي و فنوتيپي صفات وزن بدن گوسفند مهربان، 28782 ركورد مربوط به صفات وزن بدن گوسفندان مهربان كه توسط معاونت امور دام استان همدان در طي سال هاي 1373 تا 1389 جمع آوري شده بود، مورد استفاده قرار گرفتند. اجزاي واريانس و ارزش هاي اصلاحي صفات مختلف با تجزيه هاي تك متغيره و چند متغيره ي مدل هاي حيواني با الگوريتم ميانگين اطلاعات بيشترين درستنمايي محدود شده (AI-REML) برآورد شدند. روندهاي ژنتيكي، فنوتيپي و محيطي صفات، به ترتيب با كمك ضريب تابعيت ميانگين ارزش هاي اصلاحي از سال تولد و ضرايب تابعيت ميانگين-ارزش هاي فنوتيپي و انحراف هاي محيطي حيوانات از سال وزن كشي برآورد شدند. برآوردهاي روندهاي ژنتيكي صفات وزن تولد، وزن شيرگيري و وزن هاي 6، 9 و 12 ماهگي با استفاده از تجزيه تك متغيره به ترتيب، 59/ 1-، 87/ 16-، 27/ 3-، 8/ 16- و 48/ 3- و در تجزيه چند متغيره 33/ 1-، 63/ 25-، 34/ 11-، 6/ 35- و 06/ 9- بودند. روندهاي فنوتيپي در تجزيه تك متغيره به ترتيب 31/ 46-، 64/ 149، 16/ 475، 75/ 716، 6/ 1050 و در تجزيه چند متغيره 63/ 5-، 33/ 109، 05/ 482، 68/ 816، 73/ 1077 و روندهاي محيطي در تجزيه تك متغيره به ترتيب، 82/ 44-، 7/ 156، 43/ 483، 75/ 732، 08/ 1054 و در تجزيه چند متغيره 14 /1، 36/ 125، 21/ 491، 93/ 852 و 8/ 1086 گرم در سال برآورد شدند. تنها روند ژنتيكي وزن هاي تولد و از شيرگيري و روند فنوتيپي وزن تولد در تجزيه چند متغيره و همچنين، روندهاي ژنتيكي، فنوتيپي و محيطي وزن تولد و روندهاي فنوتيپي و محيطي وزن هاي 6 و 12 ماهگي در تجزيه تك متغيره معني دار بودند. نتايج اين پژوهش نشان دهنده رشد ژنتيكي منفي وزن هاي تولد و از شيرگيري و به طور كلي، عدم وجود رشد ژنتيكي مثبت صفات وزن بدن گوسفند مهربان در ساليان گذشته و نياز به طرح ريزي برنامه هاي اصلاح نژادي براي بهبود ژنتيكي صفات ياد شده در گوسفندان مهربان بودند.
چكيده لاتين :
Estimation of genetic, environmental and phenotypic trends in past age is taken to measure the past animal breeding and management programs and design of programs for the hereafter. In the present study, in overall, 28782 records of growth traits of Mehraban sheep, collected by the Deputy of Livestock Affairs, Agricultural Jihad of Hamedan province during 1994 – 2010, were used to estimate genetic, phenotypic and environmental trends for body weight traits of Mehraban sheep. Variance components and breeding values for different traits were estimated using univariate and multivariate analyses of animal models by Average Information algorithm of Restricted Maximum Likelihood (AI-REML). Genetic, phenotypic and environmental trends were estimated based on the regression coefficient of average breeding values on birth year and regression coefficients of average phenotypic values and environmental deviations on weighting year, respectively. Estimates of genetic trends for birth weight, weaning weight and the weights at 6, 9 and 12 months of age were -1.59, -16.87, -3.27, -16.8 and -3.48 gr/yr, using univariate analyses and -1.33, -25.63, -11.34, -35.6 and -9.06 gr/yr, using multivariate analysis, respectively. Estimates of phenotypic trends were -46.31, 149.64, 475.16, 716.75 and 1050.6 gr/yr, using univariate analyses and -5.63, 109.33, 482.05, 816.68 and 1077.73 gr/yr, using multivariate analysis and estimates of environmental effects trends were -44.82, 156.7, 483.43, 732.75 and 1054.08 gr/yr, using univariate analyses and 1.44, 125.36, 491.21, 852.93 and 1086.8 gr/yr, using multivariate analysis, respectively. Only genetic trends of birth and weaning body weights and phenotypic trend of birth weight in multivariate analysis and also genetic, phenotypic and environmental parameters of birth weight and phenotypic and environmental parameters of body weights at 6 and 12 months of age in univariate analyses were significant. The outcomes of the present study indicated negative genetic trends for birth and weaning body weights and generally, absence of positive genetic improvement of body weight traits in Mehraban sheep during past years and a need to design animal breeding programs for genetic improvement of the mentioned traits in Mehraban sheep.
