حكمت عملي از نظر آكويناس

آكويناس بر اين باور بود كه عقل عملي مانند عقل نظري مبادي اي بديهي دارد كه بي نياز از اثبات است. اين مبادي بديهي همان اصول كلي قانون طبيعي است كه از طريق سيندرسيس درك مي شود. از نظر آكويناس از آنجا كه سيندرسيس خطاناپذير است و ما درك يكساني از احكام قانون طبيعي داريم، خطاي اخلاقي، ناشي از وجدان خاص ما انسانها است. وي بر خلاف ارسطو، مدعي است كه فضايل اخلاقي غايت را تعيين نمي كند، در حقيقت اين سيندرسيس است كه غايت را براي فضايل اخلاقي تعيين مي كند. غايتي كه از طريق سيندرسيس به ادراك ما در مي آيد غايتي كلي است كه ميان شخص فضيلتمند و رذيلتمند مشترك است. آكويناس متناظر با دو نوع عاقبت انديشي، دو نقش براي آن قائل است؛ عاقبت انديشيِ عام، غايتِ قريب را تعيين مي كند و عاقبت اندشيِ خاص، انتخاب ابزار را انجام مي دهد؛ سيندرسيس نيز غايت نهايي را تعيين مي كند. بنابراين از نظرآكويناس نقش عقل عملي منحصر به ابزار نيست و به غايت نيز تسري مي يابد. وي با بديهي دانستن اصل اول عقل عملي، عقل عملي را در زمينه اكتشافي، مرتبط با جزء علميِ نفس و در زمينه توجيهي، مرتبط با جزء محاسبه گر آن مي داند. اين در حالي است كه ارسطو به وضوح در كتاب ششم اخلاق نيكوماخوس،عقل عملي را مرتبط با جزء محاسبه گر مي داند نه جزء علمي.