امكان جمع بين زندگي اخلاقي و زندگي لذت¬بخش از نظر ارسطو

نسبت ميان زندگي اخلاقي و لذت و درد يكي از پرسش¬هاي مهم فلسفي است. آيا انسان اخلاقي لزوماً لذت بيشتري از زندگي و عمل اخلاقي خود مي¬برد؟ يا نه اخلاق نسبتي با زندگي لذت¬بخش ندارد؛ و حتي چه‌بسا فرد غيراخلاقي لذت بيشتري از زندگي خود ببرد. ما در اين مقاله اين پرسش مهم را از نظر ارسطو به‌عنوان يكي از مهم‌ترين فيلسوفاني كه در اين حوزه سخن گفته است بررسي مي¬كنيم. نسبت ميان حالات اخلاقيو لذت در فلسفه ارسطو پيچيده است. مطابق با فهم ما از او زندگي اخلاقي لزوماًلذت‌بخش نيست ولي اين به معناي رد ارتباط وثيق اخلاق و لذت و درد نيست. از نظر ارسطو، حالات اخلاقي در قلمرو لذت¬ و درد هستند و لذت، نتيجه عمل اخلاقي است، يعني خوبي يك فعل به دليل لذت¬آور بودنش نيست، به‌عكس فعل به جهت خوب بودنش لذت¬آور است. اين يعني فرد به خاطر لذت و دوري از درد است كه كار بد مي¬كند و از امور اخلاقي اجتناب مي-ورزد، ولي انسان فضيلتمند از كار اخلاقي خود لذت مي¬برد، بنابراين لذت بردن از عمل اخلاقي نشانه سيرت انسان فضيلتمند است. اين نگاه ارسطو تبعات مهمي در هدايت هيجانات ما از آغاز كودكي دارد. به نظر او، هدايت و مهار لذت و درد اهميت و قوت فراواني در ايجاد روحيه اخلاقي و زندگي اخلاقي توأم با لذت دارد.