بررسي و مقايسه ي مفهوم عادت ستيزي در انديشه ي عين القضات همداني و سهراب سپهري»

A Comparative Study of the Concept of “Fighting the Habits”in the Ideas of Ein Al-Qozat and Sohrab Sepehri

سهراب سپهري از معدود شاعران تأثيرگذار معاصر ايران است كه تمايلات عارفانه در اشعارش ديده مي­شود. برخي انديشه­ هاي وي را متأثر از عرفان خاور دور و تعاليم ذن و بودا مي­دانند و عدّه ­اي بر اين باورند كه آراء و نظريات وي به آراء و نظريات عارفاني چون مولوي، ابوسعيد و... نزديك است. يكي از مفاهيم عرفاني مطرح شده در شعر سهراب سپهري، مفهوم «عادت‌ستيزي» است. «عادت­ ستيزي» به اين معناست كه عارف سعي مي­كند با به كارگيري شگردهايي، غبار عادت را از چهر ه ­ي حقيقت بزدايد. وي مي­ خواهد ذهن مخاطب را از قيود عادت، تقليد و تعصب آزاد سازد و با شكستن بت­ هاي ذهني و تقدس­ زدايي از برخي مفاهيم موروثي، به مخاطب اجازه دهد بدون واسطه ببيند و حقايق را درك كند. اين انديشه ­ي عادت‌ستيزانه را در نوشته ­هاي عين ­القضات همداني نيز مي­توان يافت. در اين جستار به شيوه توصيفي-تحليلي به مقايسه ­ي عقايد عين‌القضات و سپهري درباره­ي عادت­ ستيزي پرداختيم و مشخص شد كه اين مفهوم در انديشه­ ي آن‌ها يكسان مطرح شده و نظريات شان بسيار به هم نزديك است. بنابراين شايد بتوان گفت عرفان سپهري، ادامه­ ي عرفان اصيل ايراني است و سهراب در بيان تفكرات خود، انديش ه­هاي عارفان بزرگ ايراني، از جمله عين ­القضات را پيش چشم داشته است.

فاقد چكيده