كليدواژه :
جامعه شناسي جديد علم , مطالعات آزمايشگاهي , مكتب بث , چرخش فرهنگي
چكيده فارسي :
ظهور رويكرد «مطالعات آزمايشگاهي» در جامعه ه شناسي علم، پيامد نوعي چرخش فرهنگي در مباني معرفتشناسي اين حوزه است. رويكرد عقلاني بر اساس معرفت شناسي واقع گرايانه، علم را يك پديده عقلاني، همگاني، غير اجتماعي، يك بعدي و بيتاثير از علايق اجتماعي- فرهنگي ميداند. اما رويكرد فرهنگي، بر اساس معرفت شناسي اجتماعي- فرهنگي (يا معرفت شناسي نسبيگرا) علم را به عنوان يك فعاليت كاملاً اجتماعي و فرهنگي در نظر ميگيرد كه پيوند اساسي با ايدئولوژي ها و ارزشهاي اجتماعي- فرهنگي دارد.
مطالعات آزمايشگاهي بر كنشهاي متقابل بين كارگزاران مادي و انساني تأكيد دارد. بر اساس اين مطالعات، فعاليت علمي امري اساساً محلي، در هم آميخته و عارضي است؛ بنابراين دانش را نميتوان به عنوان فعاليتي تعبيركرد كه از قواعد روش علمي تبعيت ميكند. «مطالعات آزمايشگاهي علم» نشان داد كه نيروهاي خاص جامعهشناسي و انسانشناسي ميتوانند وارد حريم آزمايشگاه شده، و نشان دهند كه آنجا نيز يك جهان سياسي پر از معاهدات مذاكره شده و تحميل شده براي پيشروي در مسيرهاي پذيرفته شده، و مبتني بر ديدن آن چيزهايي است كه بايد آنها را ديد.
در اين مقاله به معرفي سنت مطالعات آزمايشگاهي در جامعه شناسي علم ميپردازيم و مهمترين شواهد و مصاديق اين سنت را در مطالعات جامعه شناسان علم و فناوري، تحليل و بررسي ميكنيم. به اين ترتيب، ضمن بررسي تاريخچه «مطالعات آزمايشگاهي»، پيشگامان اين حوزه (از قبيل مايكل لينچ، كارين نورستينا ، لاتور و ولگار) معرفي ميشوند. سپس «مكتب بث» به عنوان يكي از گرايشات اصلي در اين حوزه، مورد بررسي و تأمل قرار ميگيرد؛ و در پايان رويكرد مطالعات آزمايشگاهي مورد نقد و تحليل قرار ميگيرد.
چكيده لاتين :
The emergence of approach laboratory studies in the sociology of science, is the consequence of a cultural turn in epistemology of this area. Rational approach based on a realist epistemology, considered science as a rational phenomenon, universal, non-social, one dimensional and ineffective of socio-cultural interests. But the cultural approach based on socio-cultural epistemology (or epistemological relativism) considered science as a quite social and cultural activity, and that have the fundamental connection with ideologies and socio- cultural values. Laboratory studies have focused on the interactions between the human and material vendors. Based on these studies, scientific activity is essentially local, mixed and accidental, so knowledge cannot be interpreted as an activity that obeys the rules of the scientific method. Laboratory studies of science showed that certain forces sociology and anthropology can enter the laboratory space, and show that there is also a political world filled with treaties negotiated and imposed to advancing to the paths accepted and based on seeing those things that should see them. In this paper, we introduce the tradition of laboratory studies in the sociology of science. and investigated the most important evidence and facts of this tradition in the sociologists of science and technology studies. Thus, we review the history of the laboratory studies, pioneers in this field are introduces (such as Michael Lynch, Karin Knorr-Cetina, Latour and Woolgar). Then, Bath school was considered as one of the main trends in this area, and in the end, the approach of laboratory studies was analyzed.
