واكاوي ماهيت سياسي و فكري جنبش ابن‌طباطبا

پس از جنبش امام حسين (ع)، جنبش‌هاي مختلفي براي خون‌خواهي، مبارزه با حاكمان ستمگر و با شعارهاي ديني و شيعي رخ داد كه جنبش ابن‌طباطبا به همراه فرمانده‌اش ابوالسرايا در سال‌هاي پاياني سده دوم قمري يكي از مهم‌ترين آنها است. دغدغه مهم نوشتار كنوني بررسي ماهيت سياسي و انديشه‌اي اين جنبش و شيعي‌بودن آن است و اينكه بر اساس داده‌هاي تاريخي رهبر جنبش تا چه اندازه پيرو امام رضا (ع) بوده است. براي بررسي ماهيت آن و امامي‌دانستن جنبش، سنجه‌هايي مطرح شده تا از سويي ارتباط جنبش با امام معصومِ (ع) همان بازه زماني روشن شود و بتوان ارزيابي دقيق و علمي درباره ارتباط جنبش با امام به دست داد. از سوي ديگر، برخي سنجه‌ها مانند هدف، شعار، عوامل، و دستاورد‌هاي جنبش، جايگاه اسلامي و اجتماعي آن را بررسي مي‌كند. بنابراين، مي‌كوشيم ماهيت سياسي و انديشه‌اي جنبش ابن‌طباطبا را با بررسي گزارش‌هاي تاريخي و بر پايه سنجه‌هايي مشخص، تحليل و ارزيابي كنيم. دستاورد پژوهش نشان‌دهنده آن است كه اين جنبش بر اساس انديشه سياسي اماميه پيش نرفته است و تا حدودي انديشه زيدي دارد، اما مي‌توان نشانه‌هاي جنبشي اسلامي و اجتماعي را در آن مشاهده كرد.