عنصر هدايت‌گري در تكاپوهاي رهبرانه امام هادي (ع)

امام هادي (ع) يكي از شخصيت‌هاي برجسته و تأثيرگذار تاريخ اسلام بود كه در نوجواني عهده‌دار امامت شيعيان شد و با بهره‌گيري از آموزه‌هاي اسلامي، سنت نبوي و عقلانيت انساني به انجام وظايف الاهي و اجراي برنامه‌هاي پيش‌برنده روي كرد و به‌رغم همه مشكلات و محدوديت‌هاي سياسي، اجتماعي و گاه ديني كه به‌ويژه در دوره متوكل، خليفه عباسي، براي وي ايجاد شده بود، موفقيت‌هاي درخوري فراچنگ آورد؛ او توانست بر خليفه زمان اثر گذاشته، پيروان خود را در مسير درست هدايت كند. وي با كژانديشي‌هاي اعتقادي و مذهبي درافتاد و راه درست و اسلامي زيستن را به مردم نشان داد. اينكه امام با چه دغدغه و هدفي به ايفاي نقش مي‌پردازد، مسئله‌اي است كه محقق را با پرسشي جدي مواجه مي‌سازد. اين مقاله مي‌كوشد بر اساس اطلاعات اصليِ منابع كهن و با روش تاريخي و تحليل مضمون، به اين پرسش محوري پاسخ گويد كه مهم‌ترين راهبرد امام هادي (ع) در راهبري جامعه اسلامي چه بود و براي تحقق آن به چه روش‌هايي تمسك كرد. فرضيه اصلي اين نوشته آن است كه امام با ارشاد اخلاقي، اصلاح فكري و آگاهي‌بخشي معطوف به راهبرد هدايت‌گري، كوشيد تا مأموريت الاهي را به انجام رساند و مردم را به سوي زندگي درستي كه نياز هميشگي بشر است، رهنمون شود.