بهينه سازي الگوي كشت جهت افزايش بازده آبياري در اراضي پاياب ملاصدرا در استان فارس

از آن جا كه ايران با بجران شديد كم آبي به دليل خشكسالي هاي طولاني و سوء مديريت منابع آب خود رو به رو است،بهينه سازي الگوي كشت به منظور افزايش بازده آبياري، نه تنها باعث صرفه جويي در مصرف آب ارزشمند مي شود، بلكه سبب افزايش درآمد فعاليت كشاورزي مي گردد. هدف مطالعه ي حاضر، بيشينه سازي سود ناخالص سالانه، و تخصيص بهينه ي آبهاي سطحي و زيرزميني در اراضي پاياب سد ملاصدرا شامل دشت هاي كامفيروز و كُربال است. به اين منظور، از روش هاي برنامه ريزي جهت ارائه ي يك الگوي بهينه ي كشت توأم با ،(CCLP) و برنامه ريزي خطي با محدوديت هاي تصادفي ،(DLP) خطي قطعي عدمقطعيت استفاده شد. براي بررسي اثر افزايش بازده آبياري بر سود ناخالص سالانه، از چهار نمايشنامه ي فرضي بازده آبياري95 و 99 درصد اطمينان) استفاده ، 70 و 80 درصد در شرايط قطعيت و عدمقطعيت آب در دسترس (در سه سطح 90 ،60 ،50شد. همچنين محصولات عمده منطقه مورد مطالعه، در قالب كشاورزي ديم و آبي و براي دو فصل بهار (خشك) و پائيز (پرباران)،مدنظر قرار گرفتند. اطلاعات لازم براي سطح زير كشت و نوع محصولات، از بانك اطلاعات زراعي سازمان جهادكشاورزي استان فارس در سال 1392 ، و اطلاعات لازم براي اندازه بارندگي و آبهاي سطحي و زيرزميني از بخش آمار و اطلاعات سازمان آب منطقه اي استان فارس براي سال هاي 1385 تا 1392 استخراج گرديدند. نتايج نشان داد كه با اعمال برنامه ريزي بلندمدت جهت افزايش 30 درصدي بازده آبياري در مزرعه، سود ناخالص سالانه زارعين منطقه از 390 ميليارد ريال به 602 ميليارد ريال افزايش يافته و سالانه بيش از 1 ميليون مترمكعب نيز در مصرف آب هاي زيرزميني صرفه جويي خواهد شد؛ بنابراين تحقيقات در زمينه فنآوري هاي آباندوز و سرمايه گذاري در گسترش سامانه هاي نوين آبياري كه منجر به بهبود بازده آبياري مي گردد، پيشنهادمي شود.