عوامل موثر بر تمايل كشاورزان به استفاده از راهكارهاي مديريت پايدار منابع آبي در شهرستان مراغه

در سال‌هاي اخير به دليل تغييرات آب‌وهوايي و مديريت نادرست منابع آبي، بخش كشاورزي با بحران منابع آبي مواجه شده است و مديريت صحيح منابع آب توسط كشاورزان به عنوان يكي از راه‏حل‏ها مطرح است. تحقيق توصيفي همبستگي حاضر با هدف سنجش عوامل موثر بر ميزان تمايل باغداران شهرستان مراغه به استفاده از روش‌هاي مديريت پايدار منابع آبي انجام شد. جامعه آماري اين تحقيق را كليه باغداران شهرستان مراغه تشكيل مي‌دادند (11742 باغدار) كه 228 نفر از آن‌ها از طريق نمونه‌گيري چندمرحله‌اي تصادفي و طبق فرمول نمونه‏گيري كوكران انتخاب و مطالعه شدند. روايي ابزار تحقيق پرسشنامه توسط گروهي از اساتيد و كارشناسان مرتبط تائيد و پايايي آن نيز از طريق پيش‌آزمون و محاسبه ضريب كرونباخ آلفاي بزرگ‌تر از 0.7 براي شاخص‌هاي تركيبي حاصل شد. نتايج نشان داد كه اكثريت باغداران (88.9 درصد) تمايل زيادي براي اجراي راهكارهاي مديريت پايدار منابع آبي داشتند و ميزان تمايل آن‌ها با متغيرهاي مساحت باغ، تعداد كل درختان، درآمد سالانه باغي، ميزان سطح اجراي آبياري قطره‌اي در باغ، سابقه اجراي آبياري قطره‌اي، مالكيت ادوات كشاورزي، ميزان دريافت اطلاعات از كتاب، نگرش در مورد تغيير اقليم و سرمايه اجتماعي رابطه مثبت و با نياز آموزشي، درآمد سالانه غير باغي، ميزان آب مصرفي، درصد درختان گردو ميزان دريافت اطلاعات از همسايگان و باغداران رابطه منفي و معني‏دار داشت. تحليل رگرسيوني گام‌به‌گام نيز نشان داد كه متغيرهاي سطح اعتماد اجتماعي، درك تغييرات آب‌وهوايي (شور شدن آب) و كاهش ميزان آب مصرفي توسط باغداران 55.9 درصد تغييرات ميزان تمايل آن‌ها به پذيرش روش‌هاي مديريت پايدار را تبيين مي‌كرد.