تشخيص تقلب پوره كدو در رب گوجه فرنگي با استفاده از آرايه حسگري گازي

گوجه فرنگي دومين محصول پرطرفدار در سطح جهان است كه اغلب به صورت تازه مصرف مي‌شود. يكي از مهمترين فرآورده هاي گوجه فرنگي، رب مي‌باشد كه مهم‌ترين چاشني در غذاهاي ايراني به‌شمار مي‌آيد بنابراين سلامت رب گوجه‌فرنگي از اهميت ويژه اي برخوردار است. بررسي تقلب در رب گوجه فرنگي انگيزه اصلي انجام پژوهش حاضر بود. براي اين منظور يك سامانه ماشين بويايي مبتني بر پنج حسگر گازي (TGS2600, TGS2620, MQ3, TGS880, TGS2610) ساخته شد و پتانسيل آن در شناسايي سطوح مختلف تقلب پوره كدو حلوايي در رب گوجه فرنگي (0، 5، 10، 15 و 20 درصد) ارزيابي گرديد. تفكيك رب خالص از نمونه‌هاي تقلب بر اساس بوي حاصل از نمونه‌ها در فضاي هد نمونه و دريافت بو توسط حسگرها صورت گرفت. براي طبقه‌بندي و تحليل ويژگي‌هاي مستخرج از پاسخ حسگرها، از روش‌هاي تحليل مولفه اصلي (PCA)، تحليل تفكيك خطي (LDA)، ماشين بردار پشتيبان (SVM) و حداقل مربعات جزئي (PLS) استفاده شد. نتايج PCA و PLS حاكي از پوشش 99 و 94 درصد از واريانس داده‌ها با دو مولفه اصلي بود. بر اساس نتايج تحليل مولفه اصلي، حسگرهايTGS2610 و MQ3 بيشترين و حسگر TGS880 كمترين اهميت را در تشخيص تقلب رب داشتند. دقت طبقه بندي با روش LDA، 79.07 درصد بدست آمد. تابع چند جمله اي با دقت 87.77 درصد آموزش و 76.66 درصد اعتبارسنجي در روش CSVM و تابع پايه شعاعي با دقت 98.84 درصد آموزش و 88.14 درصد اعتبارسنجي در روش Nu–SVM بيشترين دقت طبقه بندي را داشتند. در مجموع سيستم ماشين بويايي عملكرد قابل قبولي در تفكيك سطوح مختلف تقلب داشت.