نقوش انساني در كنده نگاره هاي شرق ايران

صخره نگاره ها، هنر صخره اي و يا به مفهوم رايج و متداول در ميان باستان شناسان، باستان شناسي هنر صخره اي از جمله شواهد فوق العاده در حوزۀ مطالعات باستا شناختي و رشته ها و دانش هاي خويشاوند ديگر است. اين گنجينه هاي عظيم اطلاعات متنوع به هر ميزان كه گسترده تر و شناسايي، كشف و مطالعه شده اند، اطلاعات و آگاهي ما از چگونگي فرآيند فرهنگ و حيات اجتماعي اعم از نوع اقتصاد و معيشت و شيوه هاي دادوستد و نظام هاي ارزشي و باورهاي جمعيت هاي انساني در گذشته غني تر، ژرف تر و مطمئن تر شده است. ميليون ها جايگاه هنر صخره اي در سراسر جهان شاهدي بر خلاقيت بشر در دوراني است كه بيش از ده هزاره به اعماق ماقبلِ تاريخ باز مي گردد. اين هنر داراي ابعاد جغرافيايي وسيعي است كه در بسياري از نقاط دنيا بدست آمده است. در چند دهه اخير در ايران تحقيقات فراوان در اين زمينه صورت گرفته است. اين پژوهش به بررسي نقوش انساني در سنگ نگاره هاي استان خراسان جنوبي پرداخته است. روش پژوهش توصيفي تحليلي و ابزار گردآوري اطلاعات، مطالعات كتابخانه اي و روش ميداني است. اهداف پژوهش عبارتند از بررسي و معرفي نقوش انساني، طبقه بندي نقوش انساني، مقايسه تطبيقي نقوش با ديگر سنگ نگاره هاي ايران، نمادشناسي نقش مايه هاي انساني و ارتباط نقوش با عقايد و فرهنگ زندگي مردمان گذشته. نتايج حاكي از اين است كه مضمون نقوش انساني در شش دسته ي منفرد، در مراسم (آييني، رقص)، در حال نبرد، در مراسم نمايشي (مسابقه، سواركاري)، در چراگاه يا دامداري و همراه با نقوش نمادين مي باشد. اين نقش مايه ها، زندگي گذشته انسان هايي را به ما معرفي مي كنند كه با اعتقادات خود، زندگي را باور داشته اند و نشان و كلامي از زواياي تاريك دنياي باستان را براي ما روشن مي سازد.