بازتاب تحولات سياسي جامعه در شعر حماسي اخوان ثالث (مورد مطالعه: شعر زمستان)

در ادبيات ايران، مهدي اخوان ثالث (م. اميد، 1307ـ 1369) يكي از شاعران سياسي و متعهد معاصر ايراني است كه نمود اين تعهد اجتماعي و سياسي در بسياري از اشعار او به روشني قابل مشاهده است. اين شاعر خراساني، همواره به جامعه و زندگي مردم و مشكلات آنان توجه ويژه داشته است. در پي رخداد كودتاي 28 مرداد 1332 كه بر افكار و عمق احساسات عمومي ايرانيان تأثير گذاشت و درون مايه اي از احساسات نوميدانه و سرخوردگي را به ارمغان آورد، ظلم ستيزي و آزادي خواهي به صورت يكي ازدغدغه هاي اصلي اخوان در سروده هايش نمود يافت. اين نوشتار پس از بررسي آثار شاعر با بهره گيري از روش توصيفي تحليلي و با استفاده از شيوه تحليل محتواي سروده هاي او، به اين نتيجه مي رسد كه اخوان برخلاف آنچه بسياري گمان برده اند هيچ گاه نخواسته و نتوانسته دست از اميد و تلاش بشويد و يأسي كه در اشعار او جاي جاي رخ مي نمايد به سبب نارضايتي او از وضع خود و وضعيت مردم و بروز موانع مي باشد. وي متعهد در بهبود اوضاع اجتماعي و سياسي است و مأيوس نمي گردد. مطالعه حاضر نشان مي دهد كه واقع نگري، پردازش رخدادهاي اجتماعي، اميد و مبارزه و نمادگرايي از مهم ترين شاخصه هاي شعري اوست.