بررسي مشاركت اجتماعي و عوامل مؤثر بر آن در شهرستان خواف

لازمه تحقق توسعه همه جانبه و پايدار، توجه و تأكيد بر مشاركت اجتماعي به عنوان ابزار و هدف توسعه است. با اين ديدگاه، در اين مقاله به بررسي عوامل مؤثر بر مشاركت اجتماعي در شهرستان خواف، با توجه به شرايط خاص آن، پرداخته شده است. اين عوامل عبارت اند از: سن، مذهب، تحصيلات، اعتماد اجتماعي، انسجام اجتماعي، عام گرايي، آينده گرايي، سنت گرايي و احساسِ بي قدرتي. در چهارچوب نظري پژوهش از آراي دوركيم، پارسونز، راجرز، اولسن، دال، اينگلهارت، دوز و ليپست استفاده شده است. روش تحقيق اين پژوهش از نوع پيمايشي بوده است. داده ها با استفاده از پرسشنامه و به روش نمونه گيري چندمرحله اي به دست آمده اند. جامعه آماري، شامل جمعيت فعال شهرستان خواف، يعني 55405 نفر است. از اين تعداد 380 نفر با استفاده از فرمول كوكران انتخاب شده اند. براي تحليل داده ها و آزمون فرضيه ها از ضريب همبستگي پيرسون، آزمون تحليل واريانس، رگرسيون چندمتغيره، مدل تحليل مسير و مدل معادلات ساختاري استفاده شده است. يافته هاي تحقيق نشان مي دهند كه ميانگين مشاركت اجتماعي پاسخگويان در حد متوسط است و متغيرهاي استفاده شده در اين تحقيق توانسته اند 31% از واريانس متغير وابسته را تبيين كنند. از بين عوامل مؤثر بر مشاركت اجتماعي، انسجام اجتماعي و تحصيلات بيشترين تأثير و مذهب و احساسِ بي قدرتي كم ترين تأثير را داشته اند. در اين تحقيق تأثير اعتماد اجتماعي، انسجام اجتماعي، عام گرايي، آينده گرايي و سنت گرايي بر مشاركت اجتماعي، معنادار بوده و تأثير سن، مذهب و احساسِ بي قدرتي بر مشاركت اجتماعي معنادار نبوده است. همچنين، در مدل تحليل مسير كه با نرم افزار ليزرل رسم شده است، آثار مستقيم و غيرمستقيم اعتماد اجتماعي، انسجام اجتماعي، عام گرايي، آينده گرايي، سنت گرايي و تحصيلات توانسته اند40% از تغييرات مشاركت اجتماعي را تبيين كنند.