تحليل تهديدات طبيعي و انساني سيستان و بلوچستان و پيامدهاي امنيتي آن

مقدمه: حساسيت‌هاي بالاي استان با توجه به موقعيت جغرافيايي و ساختارهاي طبيعي، انساني و سياسي ـ فرهنگي، امنيتي و نظامي خاص و سابقه چندين ساله بحران، ضرورت شناخت همه‌جانبه استان و پژوهش‌هاي مفصل علمي را براي كشف علل و عوامل ناامني و پيدا كردن راهكارهاي مناسب برقراري امنيت و استفاده از فرصت‌هاي منطقه‌اي را ضروري مي‌دارد و اين امر محقق نمي‌شود مگر با مطالعات منطقه‌اي كه مقاله حاضر، حاصل اين پژوهش در منطقه سيستان و بلوچستان مي‌باشد؛ بنابراين، هدف اصلي پژوهش حاضر، شناخت و تحليل تهديدات طبيعي و انسان‌ساز مؤثر بر ناامني و نابساماني فضاي جغرافيايي سيستان و بلوچستان است.روش: پژوهش حاضر ازنظر هدف، كاربردي و ازنظر شيوه اجرا، پيمايشي است. روش گردآوري اطلاعات در اين پژوهش روش كتابخانه‌اي و ميداني است. همچنين جامعه آماري پژوهش شامل خبرگان امنيتي و انتظامي، مسئولين و نخبگان دانشگاهي استان سيستان و بلوچستان مي‌باشد. همچنين داده‌ها با استفاده از پرسشنامه روا و پايا (آلفاي كرونباخ برابر با 0.807) جمع‌آوري و با استفاده از نرم‌افزار SPSS تحليل شده است.يافته‌ها: بر اساس نتايجي كه از آزمون فريدمن به‌دست‌آمده مي‌توان گفت كه در بين گويه‌هاي تحقيق، گويه «تهديدات انسان‌ساز» با امتياز 1.33 در رتبه اول قرار مي‌گيرد و گويه «تهديدات طبيعي» با امتياز 1.08 در رتبه دوم قرار مي‌گيرد كه فرضيه اول تحقيق رد مي‌شود. همچنين نتيجه حاصل از آزمون TTest براي وجود تفاوت معناداري تهديدات طبيعي و انسان‌ساز مؤثر بر نابساماني فضاي جغرافيايي سيستان و بلوچستان نشان‌دهنده آن است كه سطح معناداري آزمون كوچك‌تر از (0.05) مي‌باشد و در سطح اطمينان 95 درصد، اختلاف معنادار مثبتي بين تهديدات طبيعي و انسان‌ساز وجود دارد. بدين ترتيب، بين اين دو، يعني تهديدات طبيعي و انسان‌ساز رابطه معناداري وجود دارد كه فرضيه دوم تحقيق تأييدمي‌شود.نتيجه‌گيري: نتايج نشان‌دهنده آن است كه تهديدات طبيعي و انسان‌ساز تأثيرگذار در اين فضاي جغرافيايي بحران و ناامني را در سيستان و بلوچستان دوچندان نموده كه پيامدهاي امنيتي ناگواري را براي اين استان در سال‌هاي اخير ازجمله تهديد نگرش به حاكميت، تهديد انديشه‌هاي حاكم، تهديد هويت ملي، تهديد انسجام اجتماعي، تهديد سرمايه اجتماعي، تهديد دل‌بستگي ملي و تهديد رفتار اجتماعي رقم‌زده است كه به‌تبع آن زمينه ناآرامي‌هاي اجتماعي در ميان شهروندان، طراحي توطئه‎آميز بازيگران خارجي و دخالت گروه‌هاي اجتماعي ناراضي فراهم آورده است.