بررسي توزيع عناصر بالقوه سمّي در باطله‌ هاي فراوري، خاك هاي معدني و كشاورزي محدوده معدني سرب- روي ايرانكوه، جنوب‌ غرب اصفهان

در اين پژوهش، غلظت، تحرك و دسترس‌پذيري عناصر بالقوه سمي در باطله‌هاي فراوري و همچنين منشأ آنها در خاك‌هاي اطراف معدن سرب‌ روي ايرانكوه ارزيابي‌شده است. نتايج حاصل از تحليل واريانس نشان مي‌دهد كه تفاوت آماري شاخصي بين غلظت عناصر در خاك هاي معدني و كشاورزي وجود دارد. آناليز خوشه‌اي نيز نشان‌دهنده تأثير معدن‌كاري بر افزايش غلظت PTEs در خاك است. بر اساس نتايج تحليل مؤلفه اصلي، عناصر داراي سه منشأ است: 1 عناصر پايدار زمين‌زاد؛ 2 عناصر انسان‌زادي كه نشان‌دهنده ژئوشيميايي كانه‌زايي سرب و روي هستند و 3 محصولات هوازدگي واحدهاي كربناتي. آناليز عنصري باطله‌هاي فراوري، نشان دهنده غني‌شدگي شديد باطله‌ها نسبت به آرسنيك،‌ كادميم، آنتيموان، روي و سرب است. نتايج آناليز استخراج ترتيبي نشان مي‌دهند كه درصد نسبتاً بالايي از مس، منگنز، كادميم و آرسنيك (به‌ترتيب 24.9، 20.3، 18.6 و 15.2 درصد) به شكل تبادل‌پذير حضور دارد. بنابراين، فرسايش باطله‌هاي فراوري مي‌تواند زيست‌دسترس‌پذيري اين عناصر را در خاك كشاورزي و آب‌هاي زيرزميني اطراف محدوده معدني افزايش دهد.