مقايسه سيستم‌ هاي مس پورفيري سونگون و كيقال، شمال غرب ايران : با تأكيد بر مطالعه سيالات درگير

منطقه فلززايي اهر- ارسباران يكي از مهم‌ ترين زون‌هاي فلززايي ايران در ترشياري به‌شمار مي ‌رود. كانه ‌زايي در منطقه اغلب وابسته به سنگ‌هاي ماگمايي ترشياري است. از اين منطقه، دو سيستم مس پورفيري سونگون و كيقال براي بررسي مقايسه ‌اي نحوه كانه ‌زايي انتخاب شدند. بر روي اين دو كاني‌سازي بررسي زمين‌ شيمي، سيالات درگير و كاني ‌شناسي انجام‌شد. انواع سيالات درگير دو معدن مشابه و شامل نوع دو فازي مايع گاز (L-V)، نوع دو فازي گاز مايع (V-L)، نوع سه فازي مايع گاز جامد (گاهي هماتيت) (LVS)، نوع سه فازي مايع گاز نمك (L-V-H) و نوع چهار فازي مايع گاز نمك جامد (L-V-H-S) است. نتايج نشان داد كه با وجود شباهت سنگ درون‌گير، سنگ مادر و انواع سيالات درگير و حتي شوري و دماي همگن سازي تقريباً مشابه، در وسعت دگرساني، ضخامت پوسته و ميزان CO2 سيالات آنها تفاوت ‌هايي وجود دارد. به بيان ديگر معدن سونگون به‌علت ضخامت بيشتر ليتوسفر شرايط بهتري در تأمين فلزات و تشكيل كاني ‌هاي سولفيدي داشته است. همچنين حضور CO2 و تشكيل فرايند ناميژاكي سيال در افزايش pH و ته ‌نشيني كانسنگ سونگون مؤثر بوده است و اين موجب بارور بودن معدن سونگون و نيمه بارور بودن انديس كيقال شده است.