ارزيابي ژئومتريك ترك‌هاي گلي در شكل‌گيري يكي از رخساره‌هاي رسوبي رسوبات ريزدانه عهد حاضر (مطالعه موردي: رسوبات مخازن سد وشمگير گرگان)

طي فرآيند خشك شدن رسوبات ريزدانه خصوصاً رسوبات گلي، با ايجاد تنش‌هاي انقباضي در آن‌ها، ترك با فرم‌ها و ابعاد مختلف در زمان‌هاي گذشته و عهد حاضر زمين به وجود مي‌آيند. ترك‌هاي گلي با شكل دادن رخساره‌هاي رسوبي مشخص و ساخت‌هاي رسوبي ثانويه تا حدود زيادي شرايط رسوب‌گذاري را مشخص مي‌نمايند. با مطالعه فرم، هندسه، بافت سطحي و ساير خصوصيات مي‌توان به پيش‌بيني مسير انتشار ترك و تهيه مدل‌هاي رياضي تشكيل آن‌ها پرداخت و ژئومتريك ترك‌هاي گلي از مباحث بنيادي در بررسي فرآيند علم انتشار ترك است. در اين تحقيق با انتخاب 50 نمونه از چهار منطقه مطالعاتي از مخازن سد وشمگير در شمال گرگان، ويژگي‌هاي هندسي ترك‌ها از جنبه‌هاي مختلف مورد بررسي قرار گرفت. بررسي تعداد اضلاع چند ضلعي‌هاي بين ترك‌ها، طول اضلاع، محيط، مساحت، زواياي داخلي و خارجي، عمق ترك و بافت سطحي ترك‌ها، عوامل ژئومتريك ترك‌ها معرفي و تجزيه ‌و تحليل شدند. بررسي‌هاي آماري نشان مي‌دهد كه در اين چهار منطقه دو دسته ترك با ويژگي‌هاي هندسي متفاوت تشكيل‌ شده‌اند. ترك‌هاي مورد مطالعه از لحاظ مساحت و زواياي داخلي همبستگي بالايي با ويژگي‌هاي هندسي يك‌ چند ضلعي منتظم نشان مي‌دهد كه مؤيد همگني رسوبات ريزدانه و فرآيند ايجاد ترك در منطقه مورد مطالعه است.