پديد آورندگان :
بحريني مطلق ، مسعود - مؤسسه تحقيقات آب , بحريني مطلق ، مسعود - مؤسسه تحقيقات آب , روزبهاني ، رضا - مؤسسه تحقيقات آب , روزبهاني ، رضا - مؤسسه تحقيقات آب , افتخاري ، مرتضي - موسسه تحقيقات آب , افتخاري ، مرتضي - موسسه تحقيقات آب , كاوسي حيدري ، عليرضا - موسسه تحقيقات آب , كاوسي حيدري ، عليرضا - موسسه تحقيقات آب , ابوالحسيني ، سينا - مؤسسه تحقيقات آب , ابوالحسيني ، سينا - مؤسسه تحقيقات آب
كليدواژه :
سنجشازدور درون آب , روش تكه نگاري صوتي , زمان طي شده امواج صوتي , سرعت صوت در آب , سرعت جريان آب.
چكيده فارسي :
تكه نگاري صوتي شاخهاي از علم سنجش از دور است كه با ارسال و دريافت دوسويه امواج صوتي خصوصيات جريان را اندازه گيري مي كند. اگرچه اين روش به طور گسترده در كشورهاي توسعه يافته براي پايش سرعت آب در رودخانهها، درياها و اقيانوسها بكار گرفته مي شود، اما هيچ سابقه اي از استفاده آن براي اندازه گيري سرعت جريان در درون درياچه ها وجود ندارد. در اين مقاله نتايج كاربرد فناوري تكه نگاري صوتي براي اندازه گيري سرعت جريان در درياچه براي اولين بار ارائه شده است. جهت انجام اين تحقيق دو دستگاه تكه نگاري صوتي به فاصلهي 262 متر از يكديگر در يكي از درياچههاي شيرين هفت برم واقع در غرب شيراز قرار داده شد و امواج صوتي با بسامد 30 كيلوهرتز در هر 40 ثانيه توسط دستگاه ها ارسال شدند. نتايج نشان داد كه زمان طي شده امواج صوتي در طول آزمايش حدود 177 ميليثانيه است. با استفاده از ميانگين زمان رسيدن امواج به ايستگاه مقابل و اختلاف زمان رسيدن امواج در ايستگاه ها، سرعت صوت و سرعت متوسط جريان آب به ترتيب 1481 متر بر ثانيه و 1.5 سانتيمتر بر ثانيه اندازه گيري شد. بررسيها نشان ميدهد، جريان معنيداري به سمت حاشيه درياچه در زمان انجام اين آزمايش وجود داشته است. به عبارت ديگر اين مطالعه بيانگر تغذيه آبخوان آبرفتي حاشيه درياچه از آب درون درياچه ميباشد، كه اين امر با شرايط هيدروژئولوژيكي اين آبخوان و مطالعات پيشين انجام شده در منطقه همخواني دارد. بنابراين اين مطالعه نشان ميدهد امكان تعيين جريانهاي ورودي يا خروجي زيرزميني از درياچهها با استفاده از فناوري تكه نگاري صوتي وجود دارد.