شناسايي و اولويت بندي عوامل كليدي موفقيت شركت هاي صادركننده سنگ هاي تزئيني ايران

در شرايط كنوني ايران توسعه صادرات غير نفتي از مهم‌ترين مسائل سياسي و اقتصادي است كه نه تنها از ديدگاه ارزآوري آن، بلكه از نظر ايجاد اشتغال در داخل  كشور از اولويت ويژه‌اي برخوردار است. واضح است كه كشور پهناوري مانند ايران كه از منابع سرشار طبيعي برخوردار است، بايد بتواند با توليد و صدور محصولات غير نفتي در دنيا، از جايگاه ويژه‌اي برخوردار شود. يكي از اين منابع معادن قابل توجهي از سنگ‌هاي تزئيني است. ايران از لحاظ تنوع رنگ، گوناگوني انواع سنگ، مقاومت و غيره از كشورهاي داراري ذخاير ارزشمند است. اما نتوانسته است عليرغم منابع غني سنگ، جايگاه مطلوبي در زمينه صادرات اين محصول در دنيا كسب نمايد. با توجه به ضرورت موضوع، اين پژوهش به منظور بررسي عوامل كليدي موفقيت شركت‌هاي صادركننده سنگ‌هاي تزئيني ايران انجام شده است. پژوهش از بعد هدف كاربردي و از نظر روش توصيفي پيمايشي است. براي جمع‌آوري داده‌ها از مصاحبه با خبرگان و پرسشنامه استفاده شده است. جامعهۀ آماري پژوهش شامل شركت‌هاي صادركننده سنگ تزئيني در استان تهران هستند. چون اين پژوهش با استفاده از روش AHP انجام پذيرفته و اين روش مبتني بر نظر خبرگان است، حجم نمونه با استفاده از اطلاعات انجمن سنگ ايران 28 شركت محاسبه شد كه در نهايت به 21 پرسشنامه پاسخ داده شد. تجزيه تحليل اطلاعات با استفاده از روش فرآيند تحليل سلسله مراتبي AHP  انجام شد. ابتدا با استفاده از مطالعات كتابخانه‌اي گسترده و بررسي مدل‌هاي متعدد در زمينه شناسايي عوامل كليدي موفقيت و عوامل موثر بر عملكرد صادراتي، بر اساس مدل استويان و همكاران عوامل كليدي موفقيت در صادرات به طور كل مشخص شده  و در نهايت از طريق مصاحبه‌هاي جامع با تعدادي از خبرگان صنعت، تعداد22 عامل كليدي شناسايي شدند و سپس پرسشنامه‌اي بر اساس ماتريس‌هاي مقايسات زوجي طراحي گرديد. پس از جمع‌آوري پرسشنامه‌ها  عوامل با استفاده از روش AHP اولويت‌بندي شدند. بر اساس يافته‌هاي تحقيق، عوامل ادراك مدير از صادرات، تجربه بين‌المللي مدير، شناخت مدير از تجارت بين‌الملل، تسلط مدير به زبان خارجي، عوامل توليد مناسب، نيروري انساني ماهر در توليد و صادرات، موانع تجاري، محيط سياسيقانوني، ميزان تقاضا در بازارهاي خارجي و سيستم بانكي و محيط اقتصادي به ترتيب اولويت‌هاي اول تا دهم را به خود اختصاص دادند.