حقوق و اختيارات مالي پدر در حقوق ايران و فرانسه

A Comparative Study of Father's Financial Rights in Iranian and French Law

اِعمال ولايت پدر و اجداد پدري بر فرزند و نواده در حقوق ايران، موجب شناسايي امتيازات عديده‌اي براي اين سرپرستان، جهت مداخله در امور مالي فرزند تحت سرپرستي آن‌هاست. قانون مدني ايران، ولايت جد پدري را در عرض ولايت پدر پذيرفته و براي مادر، ولايتي جهت اداره امور مالي فرزند در نظر نگرفته است. در حقوق فرانسه نيز پيش از اصلاحات سال 1970 ميلادي قانون مدني فرانسه، قدرت مطلقه در مديريت اموال فرزندان، به سانِ حقوق كنوني ايران، از آنِ شخص پدر بوده است. به موجب اصلاحات در قانون مدني فرانسه، «قدرت مطلقه پدري»، جاي خود را به «اشتراك و همكاري ابوين» در اداره اموال فرزند صغير بخشيده است. مقايسه بين دو شيوه متفاوت مديريت اموال فرزند در حقوق ايران و فرانسه و بررسي مزايا و كاستي‌هاي هر كدام از اين دو شيوه، از اهداف نوشتار كنوني است. در تعقيب انديشه فوق، پژوهش حاضر با رويكردي تطبيقي در مقامِ روشن نمودن اين دو مساله است كه بر پذيرش الگوي رياستي پدر در خانواده و يا مديريت اشتراكي ابوين در اين مورد، چه احكام مالي مترتب مي‌گردد و نظريه پدرسالاري و تفويض اختيار مطلق مديريت اموال فرزند به پدر و يا جد پدري او تا چه حدي مبتني بر مصلحت واقعي طفل در عصر كنوني است.

The authority of father and grandfathers over the child in Iranian law has led to the recognition of various privileges enabling them to intervene in the financial affairs of the child. Iranian civil law has accepted the authority of grandfathers in parallel with the authority of father without recognizing any right of this kind for the mother of the child. Before the 1970 reform in France, the position of French civil law was the same as the current Iranian law but under the said reform, the Paternal Power was replaced by Parents' contribution and cooperation in the management of the child's property. The present study aims to compare the advantages and disadvantages of the two different ways of managing child property in Iranian and French law in order to identify the financial rules for adopting a father's presidential pattern in the family or a “parents' collective management” pattern and also to determine the extent to which the paternalistic theory of the absolute authority of the father or grandfather to manage the child’s property is based on the true interest of the child in the current era.