رويكرد تطبيقي زبان‌شناسي در مطالعات ترجمه نيمه دوم قرن بيستم

Linguistic Comparative Approach in Translation Studies of Second Half of Twentieth Century

زبان‌شناسي تطبيقي يا زبان‌شناسي هم‌سنجشي يكي از شاخه‌هاي عمده در زبان‌شناسي تاريخي است كه به هم‌سنجي زبان‌ها به‌ منظور اكتشاف و استخراج نزديكي‌ها و خويشاوندي‌هاي آن‌ها در طول تاريخ مي‌پردازد. در قرن بيستم تئوري‌هاي ترجمه از تأثيرات فرهنگ مدرن و نيز زبان‌شناسي بي‌نصيب نمانده است. از اين رو اين مقاله به بررسي نظام‌مند تئوري‌هاي ترجمه و تأثير زبان‌شناسي بر ترجمه به ويژه در اواخر قرن نوزده و اوايل قرن بيست مي‌پردازد. چراكه در اين برهه زماني، نظريات ترجمه تأثيرات زيادي از زبان‌شناسي و نظريه پردازان آن گرفته است. مفاهيم كليدي در اين مقاله، معنا، تعادل، و تبديل در ترجمه و برتري زبان‌شناسي ساختاري و زايشي و نيز تأكيد بر برخي زبان‌شناسان برجسته مي‌باشد. همچنين اين مقاله نشان مي‌دهد كه چطور رويكرد ترجمه با تلاش افرادي مانند نايدا، كه نظريه‌اش را از مدل گشتاري- زايشي چامسكي گرفته بود، به سمت علمي شدن پيش مي‌رود. در پايان نيز خاطرنشان مي‌سازد كه چگونه زبان‌شناسي با تئوري‌هاي ترجمه ادغام و مطالعات ترجمه در دنياي مدرن مطرح شده است.

Comparative linguistics is one of the main branches in historical linguistics which studies languages' comparison to explore and discover similarities and relations during the history. In twentieth century, translation theories were not disadvantaged of modern culture as well as linguistics. Thus this article studies translation theories and the effect of linguistics on translation especially in late nineteenth century and early twentieth systematically; because in the mentioned duration, translation theories were much affected by linguistics and linguists. Key concepts of this article are meaning, balance and transfer in translation and the preference of structured and creative linguistic. The article also shows that how the translation approach moves toward being scientific by some linguists' afford such as Nida – who derived his theory from Chomsky. Finally the paper remarks the merging of linguistics with translation theories and translation studies in the modern world.